O‘zbekistonda davlat tili va boshqa tillarning rivoji

A.mashqni tekshirish. 20- mashq. Kundalik matbuot nashrlaridan undov, taqlid, modal so'zlar qatnashgan matnlar yoki parchalarni ko'- chirib yozing va ularning gapdagi vazifasini sharhlang
B.Savollar orqali

1Undov, taqlid va modal so'zlar nega mustaqil yoki yordamchi so'z turkumlari qatorida sanalmaydi?

2Undov so'zlar nutqda qanday vazifalarni bajaradi?

3Taqlid so 'zlar qanday hosil qilinadi? Ular gapda qaysi gap bo 'laklari vazifasida kelishi mumkin?

4Taqlid so'zlardan ko'proq qaysi turkum so'zlari yasaladi?

5Qanday so'zlar modal so'zlar deyiladi?

III. YANGI MAVZU BAYONI

Darsni dastlab OLMOSH so’z turkumi bo’yica savollar berishdan boshlayman.

1. 
   Olmosh deb nimaga aytiladi?
   
2. 
   Qaysi so’z turkumlari o’rnia qo’llaniladi?
   
3. 
   Qanday gap bo’lagi vazifasida keladi?
   

Savollarga javob olgandan so’ngdarsnung mustshkamlash qismiga o’taman

MUSTAHKAMLASH

A)mashqlar orqali

21- mashq. Quyida olmosh so'zlar ma'no turlarining har biriga 5 tadan misol aralash holda berilgan. Ularni ma'no turlari bo'yicha jadvalga joylashtiring.

O'sha, hamma, qaysi, o'zim, allakim, hech qaysi, men, barcha, o'zi, hech qancha, sen, ana, qachon, har kim, o'zlari, sizlar, hech qayer, biz, qayer, mana shu, qaysidir, hech qachon, qanaqa, ular, bari, o'zing, nega, ana o'sha, nimadir, o'zingiz, al­ia qancha, hech bir, allaqanday, har qancha, bu.

22- mashq. Misollarni ko'chiring. Olmoshlarni topib, qaysi ma'no turiga mansubligini ayting.

Kishilik olmoshi	O'zlik olmoshi	Ko'rsatish olmoshi	So'roq olmoshi	Belgilash olmoshi	Bo'lishsizlik olmoshi	Gumon olmoshi
Men Sen sizlar,	o'zim, o'zi o'zlari,	O'sha Ana	Qaysi qachon,	hamma, Barcha har kim	hech qaysi hech qancha hech qayer	allakim

Nihonga qarab jo'nadi. (S.A.) 9. Bunga mening insofimyo'l bermaydi. (S.A.) 10. ShirLnso'z, mehribon xola yana uning yelkasiga qoqib omonlashdi. (Mirmuhsin) 11. U ona bo'lishdan behad shod. (I. Rahim)

12. 
    Uning qoni to'kilgan joydan shifobaxsh buloq chiqqan. (I. Rahim)
    
13. 
    Bugapnihazilgayo'yishuchunSidiqjonhamkuldi. (A.Q.J 14. Sizdan qarzimni uzib, keyin bolamga qarz bermoqchiman. (A. Q.) 15. Siz meni qandaydir sirli odam deb o'ylayapsiz. (Mirmuhsin)
    
    23. 
        mashq. Mana shu, har kim, hech narsa, allakim, o'sha-o'sha
        

olmoshlari ishtirokida gaplar tuzing. Ularni olmoshning qaysi ma'no turiga oidligiga ko'ra tavsiflang, qaysi gap bo'lagi vazifasida kelayotganini ham ayting.

.

B Savollar orqali

BAHOLASH MEZONI

Ishtirokiga qarab

Uyga vazifa

23. 
    mashq.. «Kim birovga choh qazisa, unga o'zi yiqiladi»
    

maqoli asosida matn yarating

Ona tili

MAVZU RAVISHNING MA'NO TURLARI

MAQSAD: A) ta’limiy maqsad - O’quvchilarbilan o’tilgan mavzuni takrorlash

B) tarbiyaviy maqsad –o’quvchilarni Vatanga muhabbat ruhida tarbiyalash

C) rivojlantiruvchi maqsad – o’quvchilar ongiga chiroyli so’zlash odobini singdirish

DARS TURI: umumlashtiruvchi

USLUB: an’anavuy

JIHOZ:darslik

DARSNING BORISHI:

7. 
   Tashkiliy davr : A) salomlashish
   

. B) davomatni aniqlash

II. UY VAZIFASINI SO’RASH