O‘zbekistonda davlat tili va boshqa tillarning rivoji

Ona tili
MAVZU : Uyushiq ega


MAQSAD: A) ta’limiy maqsad - O’quvchilarga mavzu haqida bilim berish
B) tarbiyaviy maqsad –o’quvchilarqalbida hamkorlik ,do’stlik tuyg’ularini sinngdirish
C) rivojlantiruvchi maqsad – Gapning uyushiq bo’laklaridan nutqda o’rinli foydalanish
DARS TURI: umumlashtiruvchi
USLUB: an’anavuy
JIHOZ:darslik
DARSNING BORISHI:
I. Tashkiliy davr : A) salomlashish
. B) davomatni aniqlash
II. UY VAZIFASINI SO’RASH
A)Mashqlar orqali.


229- mashq. Uyga vazifa. Kesimi uyushgan 3 ta gap topib yozing.


B)Savollar orqalli


1.Uyushiq kesim deganda nimani tushunasiz?
2.Uyushiq kesim shu gapdagi nechta egaga aloqador bo'lishi zarur?
Misol asosida tushuntiring.
3. Uyushiq kesimli sodda gap bilan qo'shma gapning o'xshash tomoni va farqi nimada? Ularga misollar keltiring.
III.YANGI MAVZU BAYONI
Bir sodda gap tarkibida birdan ortiq ega qator kelishi mumkin. Sodda gap kesimiga bir xil munosabatda bo'lib, sanash ohangi bilan aytiluvchi birdan ortiq eganing ketma-ket kelishi uyushiq ega hisoblanadi.
Uyushiq egalar bir-biri bilan sanash ohangi yoki bog'lovchilar orqali bog'lanadi: Bu yerning ob-havosi, iqlimi va sharoiti yaxshi edi. Siz bilan biz bu oddiy haqiqatni tushunmagan ekanmiz.
IV.MUSTAHKAMLASH


A)Mashqlar orqali.


230-mashq. Berilgan gaplarning egasini toping. Ularning gapdagi
qaysi bo'lakka bog'lanayotganini ayting.
1. Shu payt hovliga Davron aka bilan Iskandarov kirib kelishdi. (Yo.Sh.) 2. Bog'chada yosh-yosh qizchalar va o'g'il bolalar davra qurib o'ynashmoqda. 3. Siz bilan biz ulug' ishga bel bog'ladik. (H.G'.) 4. Bir necha qo'sh ho'kiz, ot, omoch-bo'yinturuqlar ham shular nomiga yozdirildi. (H.G'.) 5. Pulemyot, miltiqlarning ovoziga xotin-xalaj, bola- chaqalarning yig'isi, dod-voyi qo'shilib ketdi. (O'. Umarbekov)
231-mashq. Rasmni kuzating. Undan foydalanib, «Issiqxonada» mav­
zusida matn yarating. Matnda uyushiq egali gaplardan foydalanishga harakat qiling.



B)Savollar orqali
Uyushiq ega deb nimaga aytiladi?
Uyushiq egalar o 'zaro va kesim bilan qanday vositalar orqali bog'lanadi?
Qo'shma gaplar bilan uyushiq bo'lakli gaplar orasida qanday o'xshashlik va farq bor?

V.BAHOLASH MEZONI
Ishtirokiga qarab
VI.UYGA VAZIFA
232-mashq. Uyga vazifa. Kundalik matbuot nashrlaridan uyushiq egali gaplarga 5 ta misol topib yozing.