O`zbekiston Respublikasining davlat tili o`zbek tilidir

AMALIY MASHQLAR
Ravishlarni tahlil qilish tartibi

1. Ravishlarning ma`nosigaa ko`ra turlari.

2. Tuzilishiga ko`ra turlari.
3. Tub va yasamaligi.Yasalish usuli
4. Gapdagi vazifasi.
Namuna: Hozir ham Azizning dili xufton.(O`.U.)Hozir -ravish, payt ravishi, sodda, tub, hol.
40-mashq. Ravishlarni topib ma`nosiga ko`ra turlarini aniqlang.
1. Bugun peshinda xuddi shunday xabar keldi.(P.Q.)2. Bir ozdan so`ng ancha ko`zi yorishganday y bo`ldi-yu xayolini yana go`za tashvishi egalladi.(O`.U.) 3. Aziz shum xabarni eshitgan paytida boya birdan yo`lga otlangan bo`lsa,endi ancha o`zini bosib olgaandan keyin esa egadir shoshmasdi.(O`.U.)4. Ikkalasi jim qolib o`yga botdilar.(Ch.) 5. Elchi Hosilning mahallasiga etganda chap qolib,atayin o`ng tomonga burildi. (T.Mal.) 6. Sizni ovora qildim.Ammo bunga minglarcha sabab bor.Hozir aytaman.Kecha boraman deb bel bog`laganimda Ilhom meni zarur bir ishga ro`para qilib qo`ydi.(A.Q.)7. Domla bunday qarorga kelishini jo`rttaga hech kimga, haatto Saidiyga ham aytmadi.(A.Q.)8. Anhor qirg`og`i g`ira- shira yorug`. Nizomjon u yoqdan- bu yoqqa yuradi, sal tovush kelsa darrov alanglaydi.(S.A.) 9. Bir ozdan keyin pastdan A`zamjon chiqib keldi.(S.A.)10. Qosimbek bu so`zlarga tezda javob topolmay taradudlanib qoldi.(P.Q.) 11. Bultur Samarqand azimati bilan ketib bizni ko`p sog`intirgan edingiz-ku?(P.Q.)
YORDAMCHI SO`ZLAR
68 s. YORDAMCHI SO`ZLAR HAQIDA MA`LUMOT

Mustaqil so`zlar orasidagi grammatik munosabatlarni ta`minlab, ular orasidagi modal ma`nolarni ifodalovchi lug`aviy ma`noga ega bo`lmagan so`zlar yordamchi so`zlar deyiladi. Yordamchi so`zlar garchand mustaqil ma`no ifodalamasa -da, gapda turli grammatik munosabatlarni shakllantirish uchun xizmat qiladi. Ular so`zlarni o`zaro biriktirish, so`z va gaplarni bog`lash, so`z va gaplarga qo`shimcha ma`no berish vazifalarini bajaradi.

Bajaradigan vazifasiga ko`ra yordamchi so`zlar quyidagicha: ko`makchilar, bog`lovchilar , yuklamalar.