O`zbekiston Respublikasining davlat tili o`zbek tilidir


) hozirgi -kelasi zamon fe`li . 2) hozirgi zamon davom fe`li



Download 445,48 Kb.
bet88/149
Sana06.06.2022
Hajmi445,48 Kb.
#642519
1   ...   84   85   86   87   88   89   90   91   ...   149
Bog'liq
HO\'AT. 2003. S.Rahimov, B.Umurqulov

1) hozirgi -kelasi zamon fe`li . 2) hozirgi zamon davom fe`li.
Hozirgi kelasi zamon fe`li nutq so`zlanib turgan paytda boshlanib, undan keyin davom etadigan harakatni bildiradi.Bu fe`l shakli fe`l negiziga -y (-a) qo`shimchasini qo`shish va tuslash orqali hosil bo`ladi.
birlik ko`plik
I yozaman yozamiz
II yozasan yozasiz
III yozadi yozadi (-lar)

I Oqiyman o`qiymiz


II o`qiysan o`qiysiz
III o`qiydi o`qiydi (-lar)
Hozirgi zamon davom fe`li nutq so`zlanib turgan paytda bajarilishda davom etib turgan ish- harakatni bildiradi. Bu shakl quyidagicha hosil bo`ladi; 1) fe`l negiziga -yap, qo`shimchasini qo`shish va tuslash bilan:
birlik ko`plik
I yozayapman yozayapmiz
II yozayapsan yozayapsiz
III yozayapti yozayapti (-lar)
2. Fe`l negiziga -moqda qo`shimchasini qo`shish va tuslash bilan:
birlik ko`plik

I yozmoqdaman yozmoqdamiz


II yozmoqdasan yozmoqdasiz
III yozmoqda yozmoqda (-lar)
3. Fe`l negizi -yotib, -yotir , qo`shimchalarini qo`shish va tuslash bilan .
birlik ko`plik
I yozayotibman yozayotibmiz
II yozayotibsan yozayotibsiz
III yozayotibdi yozayotibdi (-lar)

Kelasi zamon fe`li nutq jarayonidan keyin bajariladigan ish- harakatni bildiradi. Bu fe`l shaklining hozirgi zamon fe`li bilan bog`liqligi bor. Chunki, hozirgi zamo


n fe`lining ham nutq jarayonini ifodalash shakli mavjud.
Kelasi zamon fe`lining quyidagi shakllari bor.1) Aniq kelasi zamon fe`li. 2) kelasi zamon maqsad fe`li. 3) kelasi zamon gumon fe`li.
Aniq kelasi zamon fe`li kelasi zamonda aniq bajariladigan ish - harakatni bildirib, unda istak ma`nosi ifodalanadi. Bu fe`l shaklida harakat nutq jarayonidan keyin bajarilishi aniq sezilib turadi. Aniq kelasi zamon fe`li: a) fe`l negiziga -ajak (yajak )qo`shimchasini qo`shish va tuslash bilan hosil bo`ladi.
birlik ko`plik
I yozajakman yozajakmiz
II yozajaksan yozajaksiz
III yozajak yozajak (-lar)
b) fe`l negiziga -gay qo`shimchasini qo`shish va tuslash bilan hosil bo`ladi.
birlik ko`plik
I yozgayman yozgaymiz
II yozgaysan yozgaysiz
III yozgay yozgay (-lar)

Download 445,48 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   84   85   86   87   88   89   90   91   ...   149




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish