O'zbekiston respublikasi xalq ta'limi vazirligi n. Mahmudov, A. Nurmonov, A. Sobirov, I. Hojaliyev

50-dars 
KO'MAKCHILARNING MA'NO TURLARI
 
Darsning maqsadi: 
a) ilmiy maqsad — ko'makchilarning ma'no turlarini puxta o'zlashtirish 
orqali o'quvchilarning yozma nutqini o'stirish; 
b) tarbiyaviy maqsad — o'quvchilarni milliy qadriyat — keksaiarni qadrlash 
ruhida tarbiyalash; 
d) rivojlantiravchi maqsad — flkrlash orqali ko'makchilarni nutqda to'g'ri 
qo'llash va ulardan unumli foydalanish malakasini o'stirish. 
Darsning jihozi:
jadval, saylanma diktant maini,
Darsning rejasi:
3. Ko'makchilarning maqsad, atalganlik ma'nolari. 
2. Ko'makchilarning yo'nalish, fikr mavzusi ma'nolari. 
3. Ko'makchilarning o'xshatish, qiyoslash, chegara ma'nolari. 
Ko'makchilar yuzasidan og'zaki savollar berilib, javoblar eshitiladi. Dars 1-
topshiriqni bajarishdanboshlanadi. Birinchi gapda yetakchi so'z 
dala
bosh 
kelishikdagi o'rin-joy otidir. Yetakchi so'z qaysi ko'makchini olishi uning 
ma'nosiga bog'liqdir. 
Dala 
so'zi o'rin-joy ma'nosini bildirganligi, u yuzaga, sathga 
egaligi harakatning sath bo'ylab yo'naltiruvchi ma'noli ko'makchilardan birini — 
mosini talab etadi. O'zak payt ma'nosini bildirganda ham shunday holat yuz 
beradi: dala sari, dala tomon, gulzor sari. 
Ikkinchi gapda bosh so'z o'ziga tobe bo'lgan so'zni uchun ko'makchisi bilan 
kelishini talab qilgan. Yurt farovoniigi (sababli, to’g'risida, uchun) uchun 
qayg'uradi. Uchun ko'makchisi ko'pincha sabab, maqsad, atalganlik ma'nolarini 

---

55 
ifodalaydi. 
Dars jarayonida quyidagi jadvaldan foydalanish mumkin.