Ko'makchilar va qo'shimchalar ma’nodoshligi



Download 16,34 Kb.
Sana03.02.2022
Hajmi16,34 Kb.
#428045
Bog'liq
2.Ko\'makchilar va qo\'shimchalar ma\'nodoshligi


KO'MAKCHILAR VA QO'SHIMCHALAR MA’NODOSHLIGI
-dek qo'shimchasi narsa-hodisa, belgi-xususiyatga o'xshatishni ifodalaydi va shu ma’noda kabi, singari, yanglig‘ ko'makchilari bilan ma’nodoshlikni hosil qiladi: Ark suv quygandek (kabi) jimjit.
Jo'nalish kelishigi qo'shimchasi yo'nalish ma’nosida tomon, bo‘ylab ko'makchilari bilan ma’nodosh: Dala (-ga, tomon, bo'ylab) ketmoq.
Ko'makchilar bir mustaqil so‘zni ikkinchi mustaqil so'zga tobelashtirib bog'laganligi uchun kelishik qo'shimchalari bilan bir xil vazifa bajaradi, shuning uchun sof ko'makchilarni ko‘p hollarda kelishik qo‘shimchalari bilan almashtirish mumkin bo'ladi. Masalan, Bolalar bog'chasiga hadya qildim. Bolalar bog'chasi uchun hadya qildim. Mehnatsevarligidan xalq o'rtasida obro'-e’tibor topdi. Mehnatsevarligi uchun xalq asida obro'-e’tibor topdi. Dalaga ketdi - dala tomon ketdi.
Kelishik qo'shimchalari bilan ko'makchilar o'rtasida mazmuniy umumiylik bo'lsagina biri o'rnida ikkinchisi kela oladi. Birinchi gapda har ikkisida atash ma’nosi, ikkinchi sabab ma'nosi, uchinchisida yo'nalish ma’nosi mavjud. Ana shu umumiy ma’no ularning o'zaro almashinuviga imkon beradi.
Ko'makchilar jo'nalish, o'rin-payt va chiqish kelishigiga ma’nodosh. Qiyoslang:
Bolalar bog'chasiga hadya qildim - Bolalar bog'chasi uchun hadya qildim.
Radiodan eshitdi - Radio orqali eshitdi.
Qo'lda terdi - Qo'l bilan terdi.
Shuni ta'kidlash kerakki, mazkur umumiy ma’noni qanday ifodalashda kelishik bilan ko‘makchi ma’lum darajada bir-biridan farqlanadi. Kelishik qo'shimchasi orqali ifodalangan ma’no aniq, ko'makchi orqali ifodalangan ma’no esa umumiyroq, noaniqroq bo'ladi. Ayniqsa, bu farq yo'nalish ma'nosini bildirishda aniq seziladi.
Solishtiring: Samarqandga ketdi - Samarqand tomon(ga) ketdi.
Download 16,34 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish