O’zbekiston respublikasi xalq ta’limi vazirligi a. Qodiriy nomidagi jizzax davlat pedagogika instituti tarix fakulteti

 
 
 
8 
Ma’ruza 
San’atning estetik mohiyati. 
San’at – estetik tarbiyaning 
asosiy vositasi 
2 
 
 
 
9 
Ma’ruza
Mantiq fanining mavzusi va 
axamiyati 
2 
 
 
 
10 Ma’ruza 
To’g’ri fikrlashning asosiy 
qonunlari
2
 
 
 
11 Ma’ruza 
Tafakkurning asosiy shakllari 
(1- ma’ruza)
 
2 
 
 
 
12 Ma’ruza
2- ma’ruza 
2 
 
 
 
13 Ma’ruza 
3- ma’ruza
2 
 
 
 
14 Ma’ruza 
Isbotlash 
va 
rad 
etish. 
Gipoteza va nazariya 
2 
 
 
 

---

73 
Jami: 
28 
 
 
 
1 
seminar 
Axloqshunoslikning predme- 
ti, mavzusi va vazifalari 
2 
 
 
 
2 
seminar 
 
Axloqiy 
tafakkur 
taraqqiyotining 
asosiy 
bosqichlari 
2 
 
 
 
3 
seminar 
2-mashg’ulot 
2 
 
 
 
4 
seminar 
Axloqning tarkibiy tuzilishi
2 
 
 
 
5 
seminar 
Iroda erkinligi va shaxsning 
axloqiy ma’suliyati. Axloqiy 
baho 
2
 
 
 
6 
seminar 
Estetikaning 
predmeti, 
tadqiqot doirasi va vazifalari 
2 
 
 
 
7 
seminar 
Estetik anglash, munosabat va 
faoliyat 
2 
 
 
 
8 
seminar 
Estetikaning asosiy 
kategoriyalari 
2 
 
 
 
9 
seminar 
Mantiq fanining mavzusi va 
axamiyati 
2 
 
 
 
10 seminar 
Mantiqiy qonunlar va ularning 
xususiyatlari 
2 
 
 
 
11 seminar 
Tushuncha 
2 
 
 
 
12 seminar 
Xukm 
2 
 
 
 
13 seminar 
Xulosa chiqarish 
2 
 
 
 
14 seminar 
Isbotlar va rad etish. Gipoteza 
va nazariya 
2 
 
 
 
Jami: 
28 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Yetakchi professor (dosent) ___________________(imzo)

---

74 
O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI XAL
Q
 TA’LIMI VAZIRLIGI 
A. 
Q
ODIRIY NOMIDAGI JIZZAX DAVLAT PEDAGOGIKA INSTITUTI 
Tasdiqladi: 
O’quv ishlari prorektori 
dos N. Alimov 
________________
2015 yil 26 iyun 
 
 “Ijtimoiy fanlar” kafedrasi 
“Mantiq” fanidan
 
 
 
 
 
MA’RUZALAR MATNI 
(Kafedra yig’ilishida (2015 yil, 26 iyun 11-bayonnoma) tasdiqlangan) 
 
 
 
 
 
 
 

---

75 
 
1- Mavzu: Mantiq fanining mavzusi va axamiyati 
Reja: 
1. Tafakkur – mantiq fanining o’rganish obyekti sifatida 
2. Mantiqiy shakl va mantiqiy qonun tushunchalari.
3. Mantiq fanining paydo bo’lishi va rivojlanish bosqichlari 
4. Mantiq fanining axamiyati 
1. «Mantiq» arabcha so’z bulib, ma’nosi buyicha «logika» so’ziga mo’vofiq keladi. 
«Logika» atamasi esa, grekcha «logos» so’zidan kelib chiqqan Bulib, «fikr», «so’z», «aql», 
«qonuniyat» kabi ma’nolarga ega. Uning ko’pma’noligi turli xil narsalarni ifoda qilishida o’z 
aksini topadi. Xususan, mantiq so’zi, birinchidan, obyektiv olam qonuniyatlarini (masalan, 
«obyektiv mantiq», «narsalar mantigi» kabi iboralarda), ikkinchidan, tafakkurning mavjud 
Bulish shakllari va taraqqiyotini, shu jumladan, fikrlar o’rtasidagi aloqadorlikni 
xarakterlaydigan qonun-qoidalar yigindisini (masalan «subyektiv mantiq» iborasida), va 
nixoyat, uchinchidan, tafakkur shakllari va qonunlarini o’rgano’vchi fanni ifoda etishda 
ishlatiladi. 
Mantiq ilmining o’rganish obyektini tafakkur tashkil etadi. «Tafakkur» arabcha so’z 
Bulib, o’zbek tilidagi «fikrlash», «aqliy bilish» so’zlarining sinonimi sifatida qo’llaniladi. 
Tafakkur bilishning yuqori bosqichidir. Uning moxiyatini yaxshiroq tushunish uchun bilish 
jarayonida tutgan o’rni, bilishning boshqa shakllari bilan Bo’lgan munosabatini aniqlab olish 
zarur. 
Bilish voqyelikning, shu jumladan, ong xodisalarining inson miyasida subyektiv, ideal 
obrazlar shaklida aks etishidan iborat. Bilish jarayonining asosini va oxirgi maqsadini 
amaliyot tashkil etadi. Barcha xollarda bilish insonning xayotiy faoliyati bilan u yoki bu 
darajada bogliq Bo’lgan, uning ma’lum bir extiyojini qondirishi mumkin Bo’lgan 
narsalarni tushunib etishga Buysundirilgan Bo’ladi. Bilish jarayonini amalga oshirar 
ekan, kishilar o’z oldilariga ma’lum bir maqsadlarni qo’yadilar. Ular o’rganilishi lozim 
Bo’lgan predmetlar doirasi, tadqiqot yo’nalishi, shakllari va metodlarini belgilab beradi. 
Bilish murakkab, ziddiyatli, turli xil darajalarda va shakllarda amalga oshadigan 
jarayondir. Uning dastlabki boskichini xissiy bilish - insonning sezgi organlari yordamida 
bilish tashkil etadi. Bu boskichda predmet va xodisalarning tashqi xususiyatlari va 
munosabatlari, ya’ni ularning tashqi tomonida bevosita namoyon Bo’ladigan va shuning 
uchun xam inson bevosita seza oladigan belgilari xaqida ma’lumot lar olinadi. 
Xissiy bilish 3 ta shaklda: sezgi, idrok va tasavvur shaklida amalga oshadi.