O’zbekiston respublikasi veterinariya va chorvachilikni rivojlantirish qo’mitasi samarqand veterinariya meditsinasi instituti veteriariya jarrohligi kafedrasi operativ xirurgiya va anesteziologiya fanidan

Yaqin qamal (blokada) usuli.
Biron jarohat (yazva) o’zining bitish hususiyatini yo’qotsa, shunda bitish jarayonini tezlashtirish maqsadida yaqin qamal qurshov usuli qo’llaniladi. Ya’ni yaraning atrof va tagida joylashgan to’qimalariga 1% novokain eritmasini yuborib infiltrasiya chaqiriladi. Yaxshi bo’lguncha bu davolash usulini har 2-5 kunda qaytarish zarur. Paranefral (para – lotincha «yaqin» degan ma’noni bildiradi) qamal texnikasi bo’yicha buyrak atrofida joylashgan simpatik nerv sistema bog’lamiga 0,25% novokain eritmasi yuboriladi. Bel umurtqasining ko’ndalang joylashgan o’simtasini oxiriga uzun ignasini (mandrenasi bilan, keyin u tortilib olinadi) 6-8 sm ichkariga vertikal sanchib, 0,25% novokain eritmasi yuboriladi. Katta mollar uchun 400-800 ml, mayda hayvonlarga 50 ml miqdorda novokain eritmasini qo’llash kerak. 5-10 kun vaqt o’tgandan keyin Yana davolashni qaytarish kerak.


Mashg’ulot № 9
XIRURGIK OPERATSIYA ELEMENTLARI. TO’QIMALARNI AJRATISH USULLARI
Darsning maqsadi. Talabalarga o’lgan va tirik hayvonlar yumshoq to’qimalarini o’tkir va o’tmas usullar bilan ajratish, maqsadga muvofiq kesishlar, kesish formalari, suyak to’qimasini ajratish, trepanasiya va amputasiya, o’smalarni olib tashlashni ko’rsatish. Qon oqish turlar va ularni fizik, kimyoviy va biologik usullardan foydalanib to’xtatish o’rgatish.
Jihoz va asbob-uskunalar. O’lgan va tirik hayvonlar va ularning fiksasiya qilish uchun stanoklar, operasion stollar, yumshoq va qattiq to’qimalarni ajratish uchun jarroxlik asbob-uskunalari, og’riqsizlantiruvchi dori vositalari, 3% yodning spirtdagi eritmasi, tikuv materiallari va hokazo.
Darsning o’tilish uslubi. Talabalar o’lik it va boshqa hayvonlarda yumshoq va qattiq to’qimalarni kesish, ajratish usullarini, teri, fassiya va muskul qatlamlarini biriktirish, tikish usullarini o’rganishadi. Mavzu o’zlashtirilgach, tirik hayvonlarda o’zlashtirilgan usullar mustahkamlanadi.
Talabalar tomonidan bajarilgan ishlar o’qituvchi tomonidan nazorat qilinadi va baholanadi. Talabalar guruhlarga ajratilib har bir guruh mustaqil Operatsiya qilishi uchun jarroh, jarroh yordamchisi, assistent, Operatsiya maydonchasini tayyorlovchi, og’riqsizlantiruvchi va fiksatorlar tayinlanadi. Operatsiya doirasini tayyorlash, qo’lni zararsizlantirish, og’riqsizlantirish, to’qimalarni kesish, qon oqimini to’xtatish va to’qimalarni tikish, har xil usullardan foydalanib bajariladi. Bunda talabalar o’zlarining bilimlarini, o’tilgan mashg’ulotlarini qaytadan mustahkamlaydilar.
O’qituvchi o’tilgan mavzuga yakun yasab, talabalarning bajargan ishini va o’zlashtirilishini baholaydi.