O’zbekiston respublikasi veterinariya va chorvachilikni rivojlantirish qo’mitasi samarqand veterinariya meditsinasi instituti veteriariya jarrohligi kafedrasi operativ xirurgiya va anesteziologiya fanidan

Barmoklar amputasiyasi va ekzartikulyasiyasi
It va mushuklar oyog’ining pastki qismida asosan, barmoklarida og’ir shikastlanishlar, mexanik jaroxatlarda amputasiya o’tkaziladi. Yirik va mayda shoxli hayvon va cho’chqalarning barmoqlarida yiringli, nekroz va turli shikastlanishlarda amputasiya o’tkaziladi.
Ekzoartikulyasiya – amputasiyani ayrim hodisasidir, qaysiki oyoq yoki barmoqni bo’g’im orqali ajratib tashlanadi.
Oyoqlarda amputasiya o’tkazish usuli. Hayvonning yon tomoni bilan yotqizib fiksasiya qilinadi. Narkoz ishlatiladi.
Operatsiya texnikasi. Parcha usuli. Operatsiya doirasini yuqori qismida esmarx lentasi o’tkazib bog’lanadi, keyin amputasiya pichog’ini suyak to’qimasiga borguncha yushmoq to’qimani siqib teshadi va kuch bilan ichkaridan tashqariga qarab ter iva mushak parchasini birga qo’shib to’qimani yaxlit kesadi, keyin kesilgan qismlarni toza doka bilan yuqoriga suyakusti parda qatlamini suyak to’qimasidan ajratiladi, keyin suyakni arralab olib tashlanadi. Kesilgan suyak uchidagi notekis qirralarni Liston qisqichi orqali tekislanadi, o’tkir ortiq qobig’ini Folkman qoshiqchasi bilan arralangan chiziqdan 2-4 mm yuqori suyakusti pardasini olib tashlaydi. Qonayotgan tomirlar bog’lanadi, nerv tolalari iloji boricha, tortib keyin lezviya bilan kesiladi, qo’yilgan Esmarx jgutini bo’shatib qon oqishni to’xtatadi va Operatsiyani tugatishdan oldin teri-mushak parchalarini bir-biriga tikib suyak burtog’ini yaxshilab yopadi.
Kovshovchi hayvon va cho’chqalarni ikkinchi va uchinchi bo’g’imlaridan ajratib tashlash. Barmoqni ikkinchi bo’g’imdan ajratish uchun tuyoqning proksimal dorsal va palmar (plantar) tomonlardan teri kalta kesiladi. Natijada hosil bo’lgan teri parchalarini 2-3 sm yakkalantiriladi. Ikkinchi panjani bo’g’im pay iva bog’lamini kesib, undan so’ng tuyoq bilan birga qo’shib ikkinchi barmoq suyagini olib tashlaydi. Undan so’ng yuqoridagi panja suyagida joylashgan qoldiq bog’lamlarni diqqat bilan iflosliklardan tozalaydi, tog’ay qavatini Lyuer yoki Folkman o’tkir qoshig’i bilan qirqib tashlaydi. Operatsiya tugagandan keyin vaqtincha qo’yilgan Osmaru gemastatik lenta yechib olinadi va qon to’xtatiladi. Kesilan teri parchalarini bir-biriga lo’nda qilib baxiya o’tkazib zichlab tikiladi. Bo’g’im cho’ltog’iga dyogot surtilgan matoxni bosib mustahkam bog’lanadi.