O’zbekiston respublikasi vazirlar mahkamasi toshkent islom universiteti

II.2. Xalqaro moliya institutlari tomonidan guruhlanishi
Xalqaro valyuta fondi (XVF) 2004-yildan boshlab dunyo mamlakatlarini tasniflashdagi yondashuviga o‘zgartirish kiritdi. Endilikda dunyo mam­lakatlari ikki guruhga — «Sanoat jihatdan taraqqiy etgan mamlakatlar» (advanced economics) va «Boshqa bozor iqtisodiyoti shakllanayotgan mamlakatlar va rivojla­nayotgan mamlakatlar»ga (other emerging market and developing countries) bo‘linadi.
Ushbu tasnif biron-bir qat’iy iqtisodiy mezonlarni talab etmaydi va XVF yordamida tarixiy shakllangan yondashuvlar asosida tahlillarni yengillashtirishni ko‘zda tutadi.
XVF tasnifiga faqat ushbu tashkilotga a’zo mamlakatlarnigina kiritiladi. Misol uchun, Kuba va Koreya Xalq Demokratik Respublikasi ushbu tasnifga kiritilmaydi va ushbu mamlakatlar iqtisodiyoti XVF tomonidan monitoring qilinmaydi. San-Marino bo‘yicha ma’lumotlar bazasi to‘liq ishlab chiqilmaganligi bois ushbu mamlakat rivojlangan mamlakatlar guruhiga kiritilmaydi. Xuddi shu sabablarga ko‘ra Marshall Orollari, Mikroneziya Federativ Shtatlari, Palau, Somali va Tuvalu bozor iqtisodiyoti shakllanayotgan mamlakatlar va rivojlanayotgan mamlakatlar guruhiga kiritilmaydi.
XVF tasnifiga muvofiq 2013-yilda rivojlangan mamlakatlar guruhiga 36 ta mam­lakat kiritilgan. Ushbu mamlakatlarda dunyo aholisining 14,7 % yashaydi, jahon yalpi ichki mahsulotining 43,6% ishlab chiqariladi, jahon tovarlar va xizmatlar eksporti- ning 61,2 % ular hissasiga to‘g‘ri keladi. AQSh, Yaponiya, Germaniya, Fransiya, Ita­liya, Buyuk Britaniya va Kanada «Katta yettilik» — asosiy rivojlangan mamlakatlar guruhini tashkil etishadi va ushbu guruh hissasiga jahon yalpi ichki mahsulotining 32.7 %, jahon tovarlar va xizmatlar eksportining 32,9 % to‘g‘ri keladi (2.2.1-jadval).


2.2.1-jadval. Rivojlangan mamlakatlarning dunyo yalpi ichki mahsuloti, tovarlar va xizmatlar eksporti hamda aholi sonidagi ulushi, 2013-yil (jamiga nisbatan foiz hisobida).