O‘zbekisтon respublikasi

Ishlab chiqarishdagi jarohatlanish va kasallanishlarning sabablari. Ishlab chiqarishdagi jarohatlanish va kasallanishlarning barcha sabablarini shartli ravishda quyidagicha guruhlash mumkin: texnik, tashkiliy, sanitar-gigiyenik, ruhiy-fiziologik, iqtisodiy va subyektiv.
Тexnik sabablarga: mashina va mexanizmlarning, qurilma, uskuna, asbob va moslamalarning konstruktiv kamchiliklari yoki nosozligi; xavfsizlikni ta’minlash injener-texnik vositalarining, jumladan, to‘siq qurilmalarining, blokirovka qurilmalarining, havo almashtirish tizimining, tormoz va saqlash
tizimining ishlamasligi yoki nosozligi; bosim ostidagi turli tizimlarning zichligi buzilishi oqibatida zaharli suyuqlik va gazlarning sizib chiqishi; elektr qurilmalarining nollash, yerga ulash, potensiallarni tenglashtirish qismlarining va avtomatik ajratgich qurilmalarining nosozliklari yoki talabga javob bermasliklari va boshqalar kiradi.
Тashkiliy sabablarga: ish joylarining uskuna, moslama va yordamchi asboblar bilan yetarli ta’minlanmaganligi; yuk ko‘tarish vositalari, bog‘lab qo‘yish moslamalarining yo‘qligi; xavfsiz ishlash bo‘yicha yo‘riqnomaning o‘z vaqtida berilmaganligi va mehnat muhofazasi bo‘yicha o‘qitish ishlarining sust olib borilganligi, mehnat xavfsizligi bo‘yicha ko‘rsatmalarning yo‘qligi, ishchilarning o‘z vaqtida maxsus kiyimlar va boshqa shaxsiy himoya vositalari bilan ta’minlanmaganligi; mehnat muhofazasi va texnika xavfsizligi qoida va talablariga amal qilish ustidan nazorat tizimining yetarli darajada ishlamasligi; turli asbob- uskunalarni va texnik jihoz va vositalarni soz holda va o‘z o‘rnida, belgilangan vazifasi bo‘yicha qo‘llamaslik; texnologik jarayonlar va operatsiyalar kechishi tartibi va talablarini buzish; dam olish va mehnat qilish tartibining buzilishi va boshqalar kiradi.
Sanitar-gigiyenik sabablarga: ish joyidagi noqulay mikroiqlim sharoitlari (havo harorati, namligi va harakat tezligining); havo tozaligining, yoritilganlik darajasining, shovqin va titrash darajasining, issiqlik va boshqa turli nurlanishlar darajasining sanitar me’yorlar talablariga muvofiq kelmasligi; ish joylarining betartibligi va ifloslanganligi; maishiy xonalarning (yechinish, yuvinish-cho‘milish xonalari, hojatxona va boshqalar) miqdor va sifat jihatidan talabga javob bermasligi va boshqalar kiradi.