O‘zbekisтon respublikasi

Mehnat xavfsizligi kabinetlari. Тarg‘ibotning turlaridan biri mehnat xavfsizligi bo‘yicha kabinetlar tizimining unumli ishlab turishidir. Mehnat xavfsizligi bo‘yicha xona va burchaklar tashkil qilish sanoat, suv va qishloq xo‘jaligi korxonalarining hammasida, birlashmalarda, kombinatlarda, o‘quv yurtlarida va ilmiy-tekshirish maskanlarida mehnat xavfsizligi bo‘yicha doimiy hamda ko‘chma xonalar sifatida tashkil qilinadi. Doimiy ishlovchi mehnat muhofazasi kabinetlari uchun maxsus maydonga ega bo‘lgan xonalar ishchilar soniga bog‘liq holda ajratiladi: ishchilar soni 1000 kishigacha bo‘lsa – 24 m²;
1000 dan ortiq bo‘lsa – 48 m²; 3000 dan ortiq bo‘lsa – 72 m²; 5000 dan ortiq bo‘lsa – 100 m² va 10000 dan ko‘p bo‘lsa 150 m² dan iborat bo‘ladi. Korxonalardagi ishchilar soni 300 dan kam bo‘lsa, mehnat xavfsizligi xonasi, yo‘l harakati xavfsizligi xonasi bilan birgalikda tashkil etiladi [20, 35, 36].
Хona me’yoriy-texnik hujjatlar, MХSТ standartlari, qo‘llanmalar, o‘quv qo‘llanmalari, o‘quv darsliklari, uslubiy qo‘llanma va mehnat xavfsizligi bo‘yicha ma’lumot beradigan o‘quv qo‘llanmalar, shuningdek o‘quv-texnik vositalari, ish sharoitlarini tekshirish uchun ishlatiladigan nazorat-o‘lchov asboblari, ko‘rgazmali qurollar, namoyish etiladigan materiallar (chizmalar, slaydlar, kino, diafilm va telefilmlar, ovoz yozuvchi texnikalar va boshq.); maxsus kiyimlarning namunasi, nafas olish, ko‘rish va eshitish organlarini himoyalovchi va boshqa shaxsiy muhofaza vositalari; mashinaning harakatlanuvchi qismidan saqlanishni namoyish etadigan maketlar, Mehnat kodeksi va boshqa me’yoriy-huquqiy hujjatlar, mehnat xavfsizligi bo‘yicha o‘qitish va yo‘riqnomalar o‘tkazish jadvali va boshqa materiallar bilan jihozlanadi (3.3, 3.4 va 3.5 – rasmlar).
Mehnat muhofazasi kabinetlarida kirish yo‘riqnomalari o‘tkaziladi, korxona ishchilari mehnat xavfsizligi bo‘yicha attestatsiya qilinadi, o‘qitiladi, har xil konsultatsiyalar o‘tkaziladi va kinofilmlar namoyish etiladi. Хonalar bundan tashqari mehnat xavfsizligi bo‘yicha ilg‘or tajribalarni targ‘ib qilish uchun ham ishlatiladi. Хonaning ishini tashkil etish, jihozlash va ta’minlash xo‘jalikda mehnat xavfsizligi bo‘yicha muhandis (bosh muhandis) zimmasiga yuklanadi.
Mehnat muhofazasi xonalaridan tashqari korxonaning bo‘limlarida mehnat xavfsizligi bo‘yicha burchaklar tashkil qilinadi, ularda ma’lumotlar, materiallar, qo‘llanmalar, ko‘rgazmali vositalar, mehnat xavfsizligi bo‘yicha buyruqlar joylashtiriladi. Ko‘chma mehnat muhofazasi kabinetlari (maxsus transport vositalarida) uzoqda joylashgan bo‘limlarda targ‘ibot ishlarini olib boradi.
Ko‘chma mehnat muhofazasi kabinetlari uzoqdagi bo‘limlarga tezkor xizmat ko‘rsatish uchun ishlatiladi, ya’ni ularga “Mehnat muhofazasi kunlari”ni, ko‘rik-tanlovlarni o‘tkazishda, ishlab chiqarish bo‘linmalarida mehnat sharoiti ko‘rsatkichlarini o‘lchashda, ma’ruzalar, suhbatlar o‘tkazishda yordam beradi.

162

3.3 – rasm. Zamonaviy mehnat muhofazasi kabinetining ichki ko‘rinishi.

3.4 – rasm. Mehnat muhofazasi kabinetini stendlar va kompyuter vositalari bilan jihozlash.

3.5 – rasm. Mehnat muhofazasi kabinetini jihozlash uchun tavsiya qilinadigan zamonaviy o‘qitish uskunalari: 1-televizor; 2-ovoz kuchaytirgichlar; 3-kompyuter; 4-ekran; 5-videoproyektor; 6-overxod-proyektor; 7-printer; 8-noutbok; 9-DVD magnetofon.

6.