O’zbekiston respublikasi transport vazirligi toshkent davlat transport universiteti

N harfida kirishlarini ko’rsatish uchun kerak bo’lgan avtomatning ”n” fizik kirishlar soni quyidagi shartdan aniqlanadi: N 2ⁿ . Bu yerda N = 2(a₁ и a₂ ), bo’lganda n =1 bo’ladi.

4.1-jadvaliga mos ravishda X signalini kodlash variantini tanlaymiz.

2. 
   M harfida chiqishlarini ko’rsatish uchun kerak bo’lgan avtomatning ”m” fizik
   

kirishlar soni quyidagi shartdan aniqlanadi: М 2^m . Bu yerda M = 2(v₁ и v₂ ), bo’lganda m =1 bitta chiqishga ega bo’lishi kerak.

4.2-jadvalda chiqishlarni kodlash variantlari keltirilgan.

3. 
   R ichki holatini ko’rsatish uchun kerak bo’lgan avtomatning ”r” hotira elementi soni quyidagi shartdan aniqlanadi: R 2^r . Bu yerda R = 4(s₀ , s₁ , s₂ , s₃ ), bo’lsa hotira elementining
   

minimal soni r = 2 .
Topshiriq bo’yicha hotira elementini turi RS – trigger bo’lsin.

4. ChA ichki holatini kodlash variantini 4.3-jadvaliga mos ravishda tanlab olinadi.

4.1-jadval

A X
a₁ 0

a₂ 1
4.2-jadval


V Z
v₁ 0
v₂ 1
4.3-jadval

S	y1	y2
s0	0	0
s1	0	1
s2	1	1
s3	1	0

5. 
   4.1-, 4.2-, 4.3-jadvallarni hisobga olgan holda avtomat grafi bo’yicha kanonik ulash jadvalini quramiz va u ChAning ichki holatini kirish signallari ta’siridagi xamma imkoniyatli kombinasiyalarini aniqlaydi. Bu yerda quyidagilarni hisobga olish kerak: 1, 2, 3 : X={0, 1}
   

– real kirish alifbosi; Z={0, 1} real chekli avtomatning chiqish alifbosi; y={y₁, y₂} – real ChAning chiqish alifbosi.

Y₁ (t +1) = 0

X (t)
Ulanish kanonik jadvali (o’tishlar jadvali O’Jning to’liq kodlanganligi) 4.4-jadvalda keltirilgan.

													4.4-jadval
X (t)	Y1 (t)	Y2 (t)	Y1 (t +1)		Y2 (t +1)		Z (t + 1)		^R1	^S1	^R2	^S2
0	0	0	0		0		0		~	0	~	0
0	0	1	0		0		0		~	0	1	0
0	1	1	0		0		0		1	0	1	0
0	1	0	0		0		0		1	0	~	0
1	0	0	0		1		1		~	0	0	1
1	0	1	1		1		1		0	1	0	~
1	1	1	1		0		0		0	~	1	0
1	1	0	0		0		0		1	0	~	0

Birinchi uchta ustun X (t),Y₁ (t),Y₂ (t) shunday to’ldiriladiki, har bir qiymatlari kirish

signallari bo’yicha xozir vaqt momentida xamma ichki holat qiymatlari mos bo’lsin.

[ Y₁ (t +1) ,Y₂ (t +1) ] ustunlari (t +1) vaqt momentidagi ChA kodlangan holat qiymatlarini ko’rsatgan holdagi graf sxemasiga bog’liq holda to’ldiriladi. Masalan, S ₀ (0,0)ga a₁ (0) kirish

harfi bilan ta’sir ko’rsatilganida avtomat (t +1) vaqt bo’yicha o’tishlar grafiga mos ravishda

boshlang’ich holati	S 0 (0,0)		holatida qoladi va	xuddi	shunday	1 (0) chiqish	harflarini
shakllantiradi. S1 (0,1)ga		a1 (0)	kirish harfiga ta’sir ko’rsatilganida avtomat S 0 (0,0) holatga
o’tadi va 1 (0) chiqish		harfini shakllantiradi.		S 0 ga	a2 (1) kirish signali bilan			ta’sir
ko’rsatilganida esa	avtomat keyingi (t +1) vaqt taktida				S1 (0,1)	holatiga o’tadi	va	2 (1)
chiqish signalini shakllantiradi va xakozo.
Z (t + 1) chiqish	holati 3.9-jadvalda keltirilgan			chiqish signallarini kodlash			jadvalini

hisobga olgan holda aniqlanadi. 4.1, 4.2, 4.3, 4.4-jadval ustunlari birinchi ( R₁ , S₁ ) va ikkinchi

( R₂ , S₂ ) trigger ishlariga mos ravishda 4.5-jadvalda quyidagicha keltirilgan: Birinchi trigger uchun t vaqt momentida Y₁ (t) = 0 bo’lsa, keyingi momentda

vaqtga teng, shunda RS trigger uchun 0 → 0 o’tish R− ~ signal belgisi S – 0 signal belgisiga mos bo’ladi va xakazo.

Ikkinchi trigger uchun, agar t vaqt momentida						Y2 (t) = 1 bo’lsa,			keyingi (t +1) vaqt
momentida Y2 (t +1) = 0		bo’ladi, shunda 1 → 0 o’tish R −1 signal belgisi S – 0 signal belgisiga
mos bo’ladi va xakazo.
											4.5-jadval
	Q Perexod						Q
	t t+1		R	S			t t+1		J	K
	0→0		~	0			0→0		0	~
	0→1		0	1			0→1		1	~
	1→1		0	~			1→1		~	0
	1→0		1	0			1→0		~	1

6. 
   Kanonik ulanish 4.4-jadvalida MDNF sxemasidagi avtomatni harakatlanish sxemasini aniqlaymiz.
   

MDNF shaklidagi birinchi triggerning ulanish sxemasini aniqlash uchun X (t),Y₁ (t),Y₂ (t)

qiymatidagi shunday to’plamlarning konstituyent birliklari diz’yunksiyada birlashtiriladiki, birinchi navbatda R kirishlar, keyin esa S kirishlar 1 qiymatini qabul qiladi (bu yerda ~ qiymatida 1 ni qabul qilamiz). Xuddi shunday ikkinchi triggerda xam ulanish funksiyasi aniqlanadi (~ qiymati 1 deb qabul qilinishi shunday holatda qo’llaniladiki, qachon ushbu operasiyadvgi qabul qilingan MDNF minimizasiyalansa). Lekin shuni aytib o’tish kerakki RS triggerlar uchun Y_R va Y_S funksiyalari bir vaqtda 1 ga teng teng bo’lmasligi kerak.

Quyidagi trigger ko’rsatkichlariga ega bo’lamiz:


R₁ = xy₁ y₂ xy₁ y ₂ xy₁ y ₂ x y₁ y ₂


S₁ = x y₁ y₂ xy₁ y₂


R₂ = x y₁ y₂ xy₁ y₂ xy₁ y₂ xy₁ y ₂


S₂ = x y₁ y ₂ x y₁ y₂

Bu yerda, masalan, R₁ x y₁ y ₂ funksiyalar 4.4-jadvaldagi ~ mos keladi va u R₁ funksiyani minimizasiyalash maqsadida kiritilgan. Keyingi minimizasiyada quyidagini xosil qilamiz:

R1 =							S1 = xy2
			xy1 x y 2
R2 =								S2 = x		1
	xy2 xy1						y
(Z) avtomat							chiqishini ulanish sxemasi Z (t + 1) 1ga teng bo’lgandagi Y1 (t +1) ;Y2 (t +1)

to’plamlaridan aniqlanadi, = y₁ y₂ y₁ y₂ = y₂ . Generatorning tuzilmaviy sxemasi 4.3-rasmda keltirilgan.

4.3-rasm. Generator taktovix impulsov

Q Perexod
t t+1	R	S
0→0	~	0
0→1	0	1
1→1	0	~
1→0	1	0

Q
t t+1	J	K
0→0	0	~
0→1	1	~
1→1	~	0
1→0	~	1

UZATGICH

M2

Generator