O‘zbekiston respublikasi sog‘liqni saqlash vazirligi toshkent farmatsevtika instituti

VAZIYATLI MASALA
Oling: Bo‘znoch gullarining damlamasi 150 ml
Magniy sulfat 5,0
Bering. Aralashtiring. Belgilang. 1 osh qoshiq-
dan kuniga 3 mahal
Texnologiyasi: 
talaba 15,0 g bo‘znoch gullarini infundirka stakaniga solib, ustidan 150 ml 
tozalangan suv quyib, 15 daqiqa aralashtirib qaynatdi va 45 daqiqa xona haroratida sovitdi, 
tayor bo‘ldan ajratmada 5,0 g magniy sulfatni eritdi va bemorga
berish uchun jihozladi.
Masalaning xatosini toping. 
talaba gullarning suv shimish koeffutsientini hisobga olmadi (K=2). 
Suvdan 
15,0x2=30+150=180 ml olishi kerak edi.
 
18-Mavzu: Inyeksiya dori turini standartlash 
 
Ishdan maqsad: 
Tаlаbаlаrni sаnоаtdа ishlаb chiqаrilgаn dоri vоsitаlаrini stаndаrtlаsh 
vа ulаrning tаhlil usullаri, o`ziga xosligi, ustunlik va kamchiliklari bilаn tаnishtipish
Masalaning qo’yilishi: 
Sаnоаtdа ishlаb chiqаrilаdigаn dоri vоsitаlаri sifаtining 
Dаvlаt nаzоrаti bilаn tаnish, o`ziga xosligi, ustunlik va kamchiliklarini In’yeksion eritmalar 
tahlili misolida aniqlash.
Ishni bajarish uchun namuna 
Ishni bajarishda dars jarayoni ishtirokchilari tasdiqlangan rejadagi texnologik 
xaritadan foydalaniladi.
Parenteral dori vositalariga suvli va suvsiz eritmalar, suspenziya, emulsiya va quruq moddalar 
(kukunlar,g’ovak massalar, tabletkalar) kiradi. Quruq moddalarni ishlatishdan oldin steril 
erituvchida eritiladi. Xajmi 100 ml va undan ortiq bo’lgan parenteral eritmalar infuzion 
eritmalarga kiradi.
Parenteral dori vositalari steril bo’lishi, tarkibida mexanik aralashmalarni saqlamasligi, 
pirogenlik va toksiklik (zaxarlilik) bo’yicha barcha talablarga javob berishi kerak. In‘eksion 
eritmalar izotonik, izogidrik va izoinik bo’lishi kerak. In‘yeksion eritmalarni tayyorlashda 
in‘eksiya uchun suv, moylar, etiloleat, shuningdek ular bilan birgalikda etil spirti, glitserin, 
propilenglikol, benzilbenzoat va boshqa erituvchilar ishlatiladi.

---

117 
Parenteral dori moddalarni tayyorlashda konservantlar, antioksidantlar, stabilizatorlar, 
emulgatorlar va boshqa yordamchi moddalardan foydalaniladi. Masalan, askorbin, xlorid, 
vinotosh, limon, sirka kislotalari, natriy karbonat, natriy bikarbonat, o’yuvchi ishqor, natriy 
yoki kaliy sulfit, bisulfit yoki metabisulfit, natriy tiosulfat, fenol, butanol, rongalit va 
boshqalar.
- Yordamchi moddalar qo‗shilayotganda agar xususiy maqolada ko’rsatilmagan bo’lsa, 
krezol, fenol, xlorbutanolning miqdori 0.5% gacha, kaliy yoki natriy metabisulfit, sulfit yoki 
sulfit angidridining esa 0.2% gacha bo‗lishi mumkin.
- In‘eksion eritmalar in‘eksiya uchun suv yoki xususiy maqolada ko’rsatilgan eritvchi bilan 
solshtirilganda, agar boshqa ko’rsatmalar bo’lmasa, tiniq bo’lishi kerak.
Natriy tiosulfatning 30% li in‘eksiya uchun
eritmasi
Solutio Natrii thiosulfatis 30% pro injectionibus
Tarkibi:
Natriy tiosulfat - 300 g
(FS 42 – 2871 - 98)
Natriy gidrokarbonat - 20 g
(GF X, st. 430; GOST 4201-79; x2)
In‘eksiya uchun suv - 1 l gacha
(FS 42 – 2620 - 97)
Tavsiflanishi. Tiniq rangsiz suyuqlik.
CHinligi.
Na
2
S
2
O
3 
+2HCl 2NaCl + SO
2
+ H
2
O+S
Na
2
S
2
O
3 
+ 2AgNO
3 
Ag
2
S
2
O
3
+ 2NaNo
3
2Na
2
S
2
O
3 
+ J
2 
2NaJ+Na
2
S
4
O
6
Preparat natriyga xos B reaksiyasini beradi (DF XI, 1 jild 159 b)
Tiniqligi