O’zbekiston respublikasi qishloq va suv xo’jaligi vazirligi toshkent irrigatsiya va melioratsiya instituti

Sug’oriladigan yerlardagi qishloq xo’jalik ekinlari hosildorligi, sG’ga 

---

33 
Viloyatlar 
2001 yil 
2002 yil 
2003 yil 
Paxta
G’alla 
Paxta
G’alla 
Paxta
G’alla 
Qaraqalpog’iston 
Respublikasi 
14,7 
19,2 
9,8 
32,1 
10,1 
24,4 
Andijon 
34,9 
71,1 
34,0 
73,7 
25,8 
74,0 
Buxoro 
27,1 
36,9 
28,2 
41,7 
29,1 
48,0 
Jizzax 
15,3 
24,8 
16,0 
31,4 
16,0 
31,5 
Qashqadaryo 
20,5 
21,6 
24,7 
39,7 
21,7 
36,8 
Navoiy 
27,1 
34,8 
25,7 
41,3 
25,9 
45,8 
Namangan 
25,3 
40,3 
25,0 
47,2 
18,8 
48,2 
Samarqand 
18,0 
29,8 
23,0 
49,5 
22,8 
54,5 
Surxondaryo 
27,4 
36,1 
26,2 
45,6 
28,6 
45 
Sirdaryo 
14,7 
26,7 
11,3 
27,4 
12,9 
25,7 
Toshkent 
26,2 
38,4 
20,5 
43,3 
19,7 
41,1 
Farg’ona 
27,3 
37,6 
26,3 
46,8 
18,7 
50,5 
Xorazm 
24,4 
36,0 
15,3 
42,7 
15,9 
37 
Respublika 
bo’yicha 
o’rtacha 
23,3 
34,6 
22,3 
43,5 
20,6 
43,3 
Har yili 1% ga yaqin sug’oriladigan va zahi qochirilgan yerlardan foydalanilmaydi. 
Melioratsiyalangan yerlardan foydalanilmasligining sabablari shundaki, yerlarning 1 qismi 
o’zlashtirishga bahorgi ekishdan keyin topshiriladi, ayrim uchastkalarda shaxobcha va 
inshootlar rekonstruktsiya qilinadi, melioratsiya jihatdan yaxshilash hamda boshqa tadbirlar 
o’tkaziladi. 
Sug’oriladigan maydondan 90-95% ga har yili suv chiqariladi. Sug’oriladigan yerlarning 
anchagina qismiga suv chiqarilmay qoladi. Buning asosiy sabablari–sug’orish shaxobchasining 
buzuqligi, sug’orish manbalarida suvning yetishmasligi, sug’oriladigan yerlar notekisligi, 
tashkiliy va boshqa kamchiliklardir. Sug’orish tizimlarining qoniqarsiz ahvolda ekanligi 
sug’oriladigan yerlarning qariyib uchdan bir qismidan samarali foydalanish imkonini 
bermaydi. Yer usti ma’lumotlariga ko’ra 1,8 mln. gektar yer melioratsiya jihatdan 
yaxshilashga, 0,5 mln. gektar yer sug’orish tarmog’ini sozlashga 1,2 mln. gektar yer suv 
ta’minotini oshirishga 1,1 mln. gektar yer kapital loyihalashtirishga muhtojdir. Shuning uchun 
sug’orish tizimlarini rekonstruktsiya qilish hozir tez sur’atlarda amalga oshirilmoqda. 
Sug’oriladigan yerlardan to’liq foydalanmasligi ular unumdorligini keskin pasaytiradi, 
yerlar melioratsiyasiga kapital mablag’lar sarflash samaradorligining kamayishiga olib keladi. 
Melioratsiya jihatidan tayyorlangan barcha yerlarni oborotga kiritish qishloq xo’jalik mahsuloti 
ishlab chiqarishni yaxshilashning muhim rezervi xizmatini o’taydi. 

---

34