O‘zbekiston respublikasi qishloq va suv xo‘jaligi vazirligi samarqand qishloq xo‘jalik instituti qo‘lyozma huquqida udk: 37. 5: 614.

Iqtisodiy zarar. Qoramol go‘shtining tarkibidagi salmonella kasallikdan keladigan iqtisodiy zarar quyidagidan iborat. Salmonellyozdan juda katta iqtisodiy zarar keladi. O‘rtacha 2-10 % gacha buzoqlar kasallanib, shundan 20-30 %i o‘ladi. Bundan tashqari, majburiy so‘yish xam bo‘ladi. Kasal hayvonlarni davolashga katta mablag‘ ajratishga tug‘ri keladi.

Qoramol go‘shtining tarkibidagi salmonella guruhiga kiradigan mikroorganizmlardan zararlangan oziq-ovqatlar odamlar orasida kuchli zaHarlanish chaqiradi va o‘limgacha olib borishi mumkin. Yosh Hayvonlarning nobud bo‘lishi esa tuyoq bosh sonini kamayishiga olib keladi. SHuning uchun Ham mavzu o‘ta dolzarbdir.

Tadqiqotda qo‘llanilgan uslublarning qisqacha tavsifi. Go‘sht va go‘sht mahsulotlarini bakteriologik tekshirishda eng mukammal ishlardan biri oziq-ovqat toksikoinfeksiyasini chaqiruvchi bakteriyalarning turini aniqlash hisoblanadi. Toksikoinfeksiyani chaqiruvchi va boshqa turdagi mikroblar kiradi. Bularning ichida eng havflisi salmonella hisoblanadi. Salmonella turiga kiruvchi bakteriyalar o‘zining morfologik, kultural xususiyatlari bo‘yicha bir-biridan farq qilmaydi. Bundan tashqari, ularning umumiy belgilari e.coli turiga kiradigan bakteriyalarga o‘xshash. SHuning uchun ham salbmonella bakteriyalarini aniqlash usulining

17
mohiyati shundan iboratki, ya’ni ular maxsus elektiv oziq muhitlariga ekilganda, o‘ziga xos fermentativ va serologik xususiyatlariga ega bo‘ladi. Salmonella asosan

• 
  ta ketma-ket bosqichda aniqlanadi. Birinchi bosqichda tekshirilayotgan material zich elektiv muhitlariga ekiladi. So‘ngra bu oziq muhitlari 18-24 S 37^o haroratda termostatda ushlab turiladi va keyin salmonellaga xos yoki gumon qilingan koloniyalarning soni aniqlanadi.
  

Tadqiqot natijalarining nazariy va amaliy ahamiyati.

Qoramol go‘shtining tarkibidagi salmonella guruhiga kiradigan mikroorganizmlarni aniqlash natijalari ularni ertachi bosqichlarida veterinariya sanitariya ekspertiza o‘tkazish imkonini yaratadi, olingan ma’lumotlardan talabalar laboratoriya o‘qitish jarayonida foydalanishi mumkin.

Tekshirishlarning asosiy natijalari 2016-2017 yillarda bo‘lib o‘tgan SamQXI ilmiy va xalqaro konferensiyasida taqdim etildi.