O’zbеkiston rеspublikasi qishloq

АНДИЖОН ҚИШЛОҚ ХЎЖАЛИК ИНСТИТУТИ 
Inson intellektual taraqqiyotidagi tezkorlik, kutilmaganlik hodisalari nafaqat 
moddiy negiz xossalari bilan izohlanadi, balki idrok maydonining paydo bo’lishi, 
«sun’iy» tizimning vujudga kelishi, fazoviy aloqalar, biologik va psixologik 
imkoniyatlardan to’laroq foydalanish evaziga moddiy asosning ikkilanuvchi «tabiiy» 
va «sun’iy» manbalar bosh omil ekanligini ta’kidlab o’tish maqsadga muvofiq. 
Endi sinaluvchilarning intellektual taraqqiyotiga ta’sir qiluvchi ijobiy va salbiy 
omillar turkumi to’g’risida ma’lumot berib o’tamiz: 
-
bilim maskanlarida zamonaviy texnika vositalarning mavjudligi; 
-
turli xildagi to’garak, sektsiya, bilim uylari faoliyat ko’rsatishi va unda 
zarur sharoitlarning yaratilganligi; 
-
oila muhitida yaratilgan moddiy va ma’naviy shart – sharoitlar hamda 
shaxslarni ruhan rag’batlantirish yo’lga qo’yilganligi; 
-
shaxslar bilan o’zaro muloqot o’rnatishning uzluksizligi va oilada 
shaxslararo iliq psixologik muhitning hukm surishi; 
-
turli televizon bahslar, zukkolik, ijodkorlik, tezkorlik bo’yicha musobaqalar 
uyushtirilishi va ularda qatnashish imkoniyati yaratilganligi; 
-
ortiqcha axborotlar va xabarlar ko’lamini kamaytirish (masalan, avtomat 
o’yinlar, videolar); 
-
zararli odatlar va qiliqlar bilan shug’ullanmaslik muammosining qo’yilishi, 
uning yechimi (ichish, chekish va boshqalar); 
-
bolalar va o’quvchilarni ro’zg’or ishlari bilan band qilib qo’yishlik va oila 
muhitida mehnatning shaxslararo oqilona taqsimlanganligi;
-
hozirgi davrda ayrim kasblarning nufuzi kamayib ketayotganligi tufayli 
o’quvchilar va talabalar o’rtasida o’quv motivlariga kuchli ta’sir o’tkazayotganligi; 
-
kollej va oliy o’quv yurtlarida ta’lim – tarbiya tizimini yangicha, yangi 
pedagogik texnologiya asosida tubdan katta qurish zaruriyati mavjudligi, 
-
o’g’il va qizlarda vatanparvarlik va milliy iftixor tuyg’ulari barqarorligini 
ta’minlash va ularni shakllantirishning eng qulay yo’llarini izlab topish, loqaydlikning 
oldini olish, 
-
o’quvchilar va talabalar o’rtasida borliqqa, jamiyatga, shaxslararo 
munosabatga, isrofgarchilikka, fidoyilikka nisbatan qarashlarni keskin o’zgartirish 
masalalari vujudga kelmoqda. 
Bizningcha, yuqorida ba’zi bir qusurli holatlarning oldini olish uchun intellektual 
testlar mohiyatiga milliy va umumbashariy fazilatlar to’g’risidagi g’oyalarni singdirish 
yuqori natijalar beradi. 
2.3. Biografiya (tarjimai hol) metodi 
Inson psixikasini-ruhiyatini tadqiq qilish uchun uning hayoti, faoliyati, 
ijodiyoti to’g’risidagi og’zaki va yozma ma’lumotlar odamlarning tarjimai holi, 
kundaliklari, xatlari, esdaliklari muhim ahamiyatiga ega. 
SHu bilan birga o’zgalar tomonidan to’plangan tarjimai holga aloqador 
materiallar: esdaliklar, xatlar, rasmlar, tavsiflar, magnitofon ovozlari, fotolavhalar, 
hujjatli filmlar, videokamera tasviri, taqrizlar, tanbehlar ham o’rganilayotgan shaxsni 
to’laroq tasavvur etishga xizmat qiladi. Hatto shifokorning kasallik tarixi hujjati ham 

---