Oʻzbеkistоn rеspublikаsi оliy vа

4-tajriba.Asosli oksidlarning kislotalar bilan ta’siri
Reaktivlar: Magniy oksidi, mis(II) oksidi, 10 % li H₂SO₄
Ish tartibi. Ikkita probirka olib, ularga 2 va 3- tajribalardan hosil qilingan MgO va CuO dan oz miqdorda aloxida soling va ularning har birini ustiga 2-3 ml 10 % li H₂SO₄ eritmasidan qo’shing. Probirkalarda sodir bo’ladigan hodisalarni kuzating.


Topshiriqlar:
1. CuO va MgO larni sulfat kislota bilan reaksiya tenglamasini yozing va xulosa chiqaring.
2. Qora rangli CuO ning kislotada erib, havo rang eritma hosil bo’lishini izohlang.
5-tajriba.Kislotali oksidlarni olinishi
Asbob va reaktivlar: kipp apparati, oxaktosh, kalsiy karbonat, natriy karbonat, Na₂SO₃ kristallari, HCl (yoki H₂SO₄) eritmalari.
Ish tartibi. a) karbonat angidrid marmar, oxaktosh yoki kalsiy karbonatga xlorid kislota ta’sir ettirib olinadi. Bu jarayon Kipp apparatida olib boriladi. Kipp apparatidan ajralib chiqayotgan CO₂ gazini oxakli suv orqali o’tkazing va yonib turgan gugurtni tuting. Sodir bo’lgan xodisani kuzating.
b) Ikkita probika olib, ularning biriga Na₂CO₃, ikkinchisiga Na₂SO₃ kristallaridan oz miqdorda soling va ularning har birini ustiga HCI (yoki H₂SO₄) eritmasidan qo’shing. Ikkala probirkada gaz ajralib chiqishini kuzating.
Toqshiriqlar:
1. Karbonat va sulfit angidridlarini hosil bo’lishi, CO₂ ni oxakli suv bilan reyaksiya tenglamalarini yozing va kuzatilgan xodisalarni izoxlang.
2. CO₂ gazining havoga va vodorodga nisbatan zichligini aniqlang.
6-tajriba.Amfoter oksidlarning xossalari
Reaktivlar: ZnO ( yoki Al₂O₃) kukunlari, qons. HCI va NaOH eritmalari.
Ish tartibi. Ikkita probirka olib, ularning har biriga oz miqdorda ZnO (yoki AI₂O₃) soling. So’ngra birinchi probirkaga qonsentirlangan HCI, ikkinchisiga esa qonsentrlangan ishqor (NaOH yoki KOH) eritmasidan qo’shing. Oksidlarning kislota va ishqorlarda erishini kuzating.
Topshiriqlar:
1. Tegishli reaksiya tenglamalarini yozib, xulosalar chiqaring.
2. Amfoter oqsidlarni xossalarini bayon qiling.