O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta ta’lim vazirligi nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogik universiteti jahon sivilizatsiya tarixi (Metodik qo’llanma) (To’ldirilgan 2-nashr) история мировой цивилизации

O'rtayer dengizidan Fors qo'ltig'igacha 
(shumercha “Yuqori dengizdan to 
quyi dengizgacha”) cho’zilib ketgan.
Kishning fitna qurboni bo’lgan podshosi Lugalzagissining kichik 
saroy 
amaldori, kelib chiqishi oddiy odamlardan bo'lgan 
akkadlik 
(rivoyatlarga ko'ra 
tashlandiq bo’lgan va keyinchalik 
Kish 
saroyida tarbiyalangan) Kishning bir qism 
aholisi bilan ko'rimsiz Akkad shaharchasiga yashirinadi. O'zini 
Sharrum - ken
(“haqiqiy podsho” 
zamonaviy aytilishi 
Sargon) 
Sargon, (er. a w 2316-2361 yillar) 
deb e'lon qiladi. Sargon ommaviy yengil qurollangan qo'shin tuzdi. Shumer 
shimolidagi Akkad davlatiga asos soldi. U kuchli qo’shin bilan 
34 jangdan 
keyin 
butun Shumemi istilo qildi. Sargon o’zining 55- yillik podsholigi davrida (er. aw. 
23
1
6-226
1 
yillar) butun 
Mesopotamiyani Akkad davlati 
qo’l ostiga birlashtiradi. 
Bundan tashqari u 
Kichik 
Osiyo, Kipr, Suriya, Elam va halto uzoq Janubiy
— 108 —

---

Erongacha
harbiy yurishlar qiladi. Sargon davlati hududiga ahmoniylarga bo’lgan bir 
yarim yil davomida hesh kim teng kela oimadi.
Sargon davlati oldingi Mesopotamiya davlatlaridan farq qilgan holda 
markazlashgan davlat edi. Sargon va uning vorislari davrida mamlakatda iqtisodiyot, 
pul-tovar munosabatlari, sun'iy sug’orishga asoslangan dehqonshilik yuksaladi. 
Podshoning mustabid hokimiyati urug' zodagonlarining, oqsoqollar kengashining 
kuchli 
qarshiligiga ushraydi. Podsho 
ularning qarshiligini 
sindirish, o’z 
hokimiyatini mustahkamlash uchun xizmatdagi zodagonlar, 
amaldorlar qisman 
kohinlarga tayanib ish ko’radi. Ba'zi shaharlaming merosiy «Ji»lari (hokimilari) 
o’miga podsho o’z kishilami tayinlaydi. Sargon muntazam qo’shinni tashkil qilib, 
harbiylarga xizmat uchun yer ajratib beradi. Natijada podsho («Sharrum») ning 
qudratli hokimiyati vujudga keladi.
Sargon va uning merosxo’rlari