O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta ta’lim vazirligi nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogik universiteti jahon sivilizatsiya tarixi (Metodik qo’llanma) (To’ldirilgan 2-nashr) история мировой цивилизации

Qadimgi Hindistonning aholisi
Er.avv. II 
ming yillik 
oxiri 
II ming 
yillik boshlarida 
Shimoliy 
Hindistonning ijtimoiy- siyosiy taraqqiyoti jamiyatning «kohinlar», qabila harbiy 
zodagoniari, kshatriylar to’la huquqli xalq, vayshi jamoani pastki to’la huquqli 
bo’lmagan aholi qismij shudra (qullar) kabi to’rt qatlamini vujudga keltiradi. Har 
bir qatlam epik toifa|ar - vama (so’zma-so’z “nav”)ga aylanadi. Har bir 
varna
vakilining merosiy 
mavqei ularning mashg’uloti va diniy majburiyatlarini 
belgilagan. Koxinlik va o’qituvchilik majburiyati braxmanlarga, jang 
qilish va 
boshqarish kshatriylarga mehnat qilish, shudralarga ush oliy varnalarga so’zsiz 
xizmat qilish majburiyati yuklatilgan. Bu toifaviy mavqe merosiy bo’lib o’tgan. Har 
bir vama o’z huquqi, p’z ovqati, kiyimi, uy anjomi, kiyimini kangi va boshqalar 
qat’iy belgilangan edi. Braxmanlar turli varnalar ilk odam jismini turli qismi 
(braxmanlar og’zidan, kshatriylar qo’lidan, vayshhilar sonidan, shudralar tovoni)dan 
yaratilgan deb o’qitar edilar.
Eramizdan avvqlgi II ming yillik o’rtalarida shimoliy Hindiston jamiyatining 
ijtimoiy-iqtisodiy munpsabatlarida keskin o’zgarishlar yuz beradi. Bu o’zgarishlar 
to’grisida arxeologik va ezma manbalar ayniqsa, budda manbalari boy ma’lumot 
beradi. Er.avv VI-V asrda tarqalgan yangi Budda dini asoschisi Sidxartka Gautama 
hozirgi Nepal hududida joylashgan uncha katta bo’lmagan shak'yalaming oligarxik 
birlashmasining urug’idan kelib chiqqan. Hind-Gang tekisligida temir qurollarning 
tarqalishi sun’iy 
sug’orish 
inshootlami qurish va muntazam 
hosil 
olish 
imkqniyatini tug’diradi. Hindistonning shimohy-sharqida sug’orma dehqonchilik 
sharoitida asosiy ekin sholi bo’lgan. Bu davrda shaharlar aholisining soni keskin 
oshadi- Tovar - pul rpunosabatlarining o’sishi natijasida er. aw . II ming yillik 
o’rtalarida tanga pul zarb qilina boshlaydi. Yirik shaharlaming maydoni