O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta ta ‘lim vazirligi navoiy davlat pedagogika

Kompetensiyaning nomi;

kompetensiya tipi va uning umumiy ketma-ketligidagi o’rni (tayanch, fanlararo, fanga oid);

kompetensiyalar kiritiladigan, real faoliyat ko’rsatadigan obyektlar

doirasi;

• 
  kompetensiyaning ijtimoiy-amaliy bog’liqligi va ahamiyati (u jamiyat uchun nima sababdankerak?);
  
• 
  kompetensiyaning shaxsga nisbatan ahamiyati (nima sababdan o’quvchi kompetent bo’lishikerak?);
  
• 
  real obyektlar doirasiga oid bilimlari, ko’nikmalari va malakalari;
  
• 
  mazkur kompetensiya doirasida o’quvchining faoliyat ko’rsatishi uchun kerak bo’ladigan minimal tajribasi (o’qitish bosqichlaribo’yicha);
  
• 
  indikatorlar - o’quvchi kompetentligi (o’qitish bosqichlari bo’yicha) darajasini aniqlash uchun o’quv va nazorat-baholash topshiriqlari namunalari,misollari.
  

Qanday kompetensiyalarni tayanch kompetensiyalar deb olish kerak:
Kompetensiyalardan, ta’lim kompetensiyalarni farqlash lozim. Ta’lim kompetensiyasi o’quvchining kelajakdagi to’laqonli hayotidagi faoliyatini modellashtiradi. Masalan, fuqaro ma’lum bir yoshga yetgunga qadar ayrim kompetensiyalarni haytiga tatbiq eta olmaydi. Lekin bu ularni o’quvchida shakllantirish shartmas degani emas. Masalan, o’quvchi maktabda fuqarolik kompetensiyasini o’zlashtirsa-da, uni hayotda maktabni bitirganidan so’ng ishlatadi. Shunga ko’ra bunday kompetensiyalar o’qish davrida ta’lim kompetensiyasi sifatida namoyon bo’ladi.
Tayanch kompetensiyalarning dunyo bo’yicha yagona qabul qilingan ro’yxati yo’q. Chunki har bir mamlakatning yoki hududning o’z an’analari, mentaliteti va o’ziga xos talablari bor. Kompetensiya - jamiyatning o’z fuqarolariga qo’ygan ijtimoiy buyurtmasi bo’lib, ularning ro’yxati muayyan mamlakatdagi yoki hududdagi ijtimoiy muhit bilan belgilanadi Bunday kelishuvga har doim ham erishib bo’lmaydi.
Ta’limda kompetensiyalarning asosiy funksiyalari quyidagilar:
yosh avlodni kundalik hayotga tayyorlash bo’yicha ijtimoiy talabning aks etishi;
bilim, ko’nikma va malakalarini hamda faoliyat usullarini kompleks holda
maqsadli qo’llashi uchun atrof-muhitdan real obyektlarniko’rsatishi;
turli o’quv predmetlari va ta’lim sohalari mazmunining tarkibiy qismibo’lishi;
konkret masalalarni yechishda nazariy bilimlarni amaliyotda