O‘zbеkiston rеspublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi

1.11-rasm
. 
Elektrlashtirilgan temir yo‘lning 2

25 elektr ta'minoti sistemasi tortish 
podstantsiyasidagi ikkilamchi chulg‘ami bo‘lingan bir fazali maxsus maqsadli kuch 
transformatori: (1 –bir fazali kuch transformatori; 2 – bir fazali kuch AT; 3 – elektr 
energiyani ta'minlovchi maxsus liniya; 4 – kontakt tarmog‗i; 5-rels tarmog‘i 
 
Shahar elektr transporti kuch transformatorlari.
Shahar elektr tarmoqlari 
xususiyatidan 
kelib 
chiqqan 
holda 
bunday 
maxsus 
maqsadli 
kuch 
transformatorlarining birlamchi kuchlanishi 6; 6,3; 10 va 10,5 kV bo‗ladi. Tarmoq
chulg‗ami kuchlanishi ±2

2,5 foiz oraliqda o‗zgartirish uchun qayta ulagich bilan 
ta'minlangan.
Tramvay-trolleybus podstantsiyasi transformatorlarining qisqa tutashuv 
kuchlanishi 5,8; 7 va 8,2 foizlarga teng. Tramvay-trolleybuslarni elektr energiya 
bilan ta'minlovchi transformatorlarning ikkilamchi chulg‗ami kuchlanishi U
2

600 
V bo‗lgan TMП-800

10; TMП-1600

10 va TMП-3200

10 tiplari ishlatiladi. 
Ularning quvvat koeffitsientlari (cosφ) tegishlicha 0,955; 0,95; 0,944. 
Ikkilamchi chulg‗ami kuchlanishi U
2

825 V, quvvati 3200 kV

A gacha 
bo‗lgan TMП-1600

10, TMП-3200

10 va TСЗП tipdagi quruq maxsus maqsadli 
kuch transformatorlari
metropoliten
elektr ta'minoti uchun ishlatiladi. 
Qisqa tutashuv isroflarining yuklamasiz isroflariga nisbati P
qt
/P
0
=4’4,4. 
Yuqori kuchlanishli tomoni uzluksiz chulg‗amdan tayyorlanadi.

---

28 
Past kuchlanishli tomoni parallel ulangan qo‘shg‗altakli ko‗p yo‗lli vintsimon 
chulg‗am bo‗lganligidan magnit o‗tkazgich o‗zaklarining o‗qlariaro oraliqlarni 
qisqartirish maqsadida uni yuqori kuchlanishlichulg‗amning tashqarisiga 
joylashtiriladi.
O‗zgartirgich qurilmalarida ishlatiladigan to‗g‗rilashning ko‗prik sxemasi 
"yulduz-teskari yulduz" sxemasiga qaraganda elektr o‗tkazgich va magnit 
materiallar hamda elektr energiyasi isroflari 15’20 foizga kamayadi. Bunda 
tenglashtiruvchi reaktorning yo‗qligi uning afzalligini yana ham oshiradi.