O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta maxsus ta’lim vazirligi

Q O ‘L -O Y O Q S U Y A K L A R I
Odamning qo'l skeleti bilan oyoq skeletining tuzilishida bir qadar 
o'xshashlik bo'lsa ham, vazifalari bir-biridan tubdan farq qiladi. Odam 
oyoqlari yordamida bir joydan ikkinchi joyga yurib boradi va gavdasini 
ko'tarib turadi. Qo'l esa mehnat quroli bo'lib, ushlash vazifasini bajaradi.
Qo'l-oyoq suyaklari joylashgan o'rniga qarab kamar va erkin turgan 
bo'limlarga ajratiladi. Qo'l ham o 'z kamarlari vositasida tana skeletiga 
qo'shilib turadi.
Q o ' l s k e l e t i yelka kamari-o'mrov va kurak suyaklaridan iborat. 
Qo'l suyaklari yelka, bilak-tirsak hamda bilak suyaklari va qo'l panjasi 
skeletidan iborat.
Yelka kamari suyaklari ikki to­
mondan bittadan o'mrov va kurak su­
yaklaridan tuzilgan (30-rasm).
O'mrov qo'lni tanaga birlashti­
rib turadigan birdan-bir suyak bo'lib, 
shakli lotincha «S» harfiga o'xshab 
3
bukilgan, uzun. Bir uchi bilan to'sh 
30-rasm . O 'm rov suyagi.
suyagiga, ikkinchi uchi bilan kurak- 
1.2 
-
suyak uchlari; 
3 -
 suyak g'adir-budiri.
29-rasm . Ko'krak qafasi.
I -
 ko'krak qafasining yuqori teshigi; 2 -
qovu rg'a osti burchagi; 
3 -
ko'krak
qafasining pastki teshigi; 
4 -
 qovurg'a
ravog'i; 5 - xanjarsimon o'siq; 6 - t o ' s h
suyagi; 7 - to'sh suyagi dastasi; 
8,9,10,11,
12,13,14 -
 chin qovurg'alar; 
15, 16,1 7-
s o x t a q o v u r g 'a la r ; 
1 8 ,1 9
- y e tim
qovurg'alar; 2 0 - ko'krak umurtqalari.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

dagi yelka o'sig'iga birlashib, yelka 
b o ‘g ‘im ining tanadan uzoqroqda 
bo 'lish in i ta’minlaydi. Shu bilan 
qo‘lning turli murakkab harakatlarni 
osongina bajarishiga qulaylik tug'dira- 
di. Ba’zida qo'l tanaga jips yopishadi, 
deyarli harakatsiz osilib turadi.
Kurak suyagi (31-rasm) yalpoq, 
uchburchak shaklida bo'lib, ko'krak 
qafasining orqa tomonida II— VII 
qovurg'alaming tashqi sohasida joy­
lashgan. Kurakning uchta chekkasi 
tafovut qilinadi: umurtqa pog'onasi- 
ga qaragan medial chekkasi, qo'ltiqqa 
qaragan lateral chekkasi va yuqori 
kalta chekkasi. Yuqori chekkasidan 
kurak o'ymasi ko'rinib turadi. Kurak 
suyagining uchala chekkasi o'zaro 
uchta burchak hosil qilib qo'shiladi; 
shulardan biri pastga qaragan burchak,