O‘zbеkiston rеspublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi

Madali Hofiz Rahmatillo o‘g‘li (1867-1930) 

An’anaviy janrdagi farg‘onalik ijrochi, Madali hofiz 1867 

yil  Farg‘ona  viloyatining  Shahrixon  shahrida  tug‘ilgan.  Otasi 

kosib bo‘lishiga qaramay, diniy ilmlar bilimdoni bo‘lgan, shuning 

uchun Rahmatillo Qori nomi bilan mashhur bo‘lgan (Ismga Qori 

qo‘shimchasi  qo‘shilishi  diniy  ta’limotni  yaxshi  biluvchilarga 

nisbatan  qo‘llanilgan).  Rahmatillo  Qori  o‘g‘lini  ham  kosiblikka  o‘rgatadi.  Lekin 

Madalibek  qo‘shiqlarni  juda  yaxshi  ko‘rgan  va  shu  sabab  zamonasining  taniqli 

hofizi, tambur asbobini egallagan Nurohundan saboq olgan. U Oraziy va G‘ayratiy 

she’rlari asosida qo‘shiqlar kuylagan. 

U  vaqtlar  Marg‘ilonda  madaniyat  juda  rivojlangan  edi,  shuning  uchun  u 

hech qayerga ketmay, yashab, o‘z qobiliyatlarini rivojlantirib, oila qura olgan. Bu 

yerda  u  qiziqchi  Yusuf  qiziq  hamda  hofiz  Mathalimlar  bilan  tanishadi.  Madali 

hofiz qo‘ng‘iroqday baland ovoz sohibi bo‘lgan, xalqda u haqda: o‘zi Marg‘ilonda 

kuylasa-da, qo‘shiqlarini Farg‘onada tinglashadi, deyishgan. 

U Muqimiy, Zavqiy, Xaziniy, Psandiy, Rojiy kabi atoqli va taniqli o‘zbek 

shoirlarining she’rlarini kuyga solib ijro etgan. “Abdurahimbegi” qo‘shiqlari hanuz 

Muqimiy  g‘azallariga  kuyga  solinib  ijro etiladi. Madali hofiz Chormaqomlarning 

mohir ijrochisi sifatida ham taniqli. 

U  Qalandarlar,  Tanovarlar,  yallalar  va  qo‘shiqlar  kuylab,  o‘quvchilarga 

saboq  bergan.  Mulla  To‘ychi  Toshmuhamedov  kabi  ba’zi  o‘quvchilari  xalqda 

mashhur  bo‘lishgan.  Mulla  To‘ychi  Xislatning  “Armug‘oni  Xislat”  she’riga 

musiqa  yozgan  va  uni  o‘z  ustozi  Hofiz  Madaliga  had’ya  etgan.  Mazkur 

qo‘shiqning  qog‘ozga  yozilgan  ko‘rinishi  Madali  Hofizning  bolalar  uyida  hanuz 

saqlanib keladi. 

U o‘zbek qo‘shiq san’atidagi “yalla” janrining asoschilaridan biri bo‘lgan. 

Shuningdek,  Madali  Hofiz  “Shoshmaqom”  to‘plamidagi  “Buzruk”  maqomiga 

tegishli  “Savti  sarvinoz”  hamda  “Segoh”  qo‘shiqlarining  muallifi  hamdir.  Uning 

ismi “O‘zbek xalq musiqasi” antologiyasiga kiritilgan. 

---

30 

 

1912  yil  “Robert  Kents”  tashkiloti  tadqiqot  o‘tkazayotgan  vaqti 

“Abdurahmonbegi”  qo‘shig‘ini  plastinkaga  yozib  olgan.  Plastinka  Hofiz 

Madalining o‘g‘li, taniqli bastakor Mamasiddiq Madaliyevda saqlanadi. 

Madali  Hofiz  o’z  ijodiga  nisbatan  juda  talabchan bo‘lgan  va  o‘zining  har 

bir  asarini  qayta  kuylab,  mukammallikkacha  yetkazishga  harakat  qilgan  va  buni 

o‘z shogirdlaridan ham talab qilgan. O‘z kasbiga bo‘lgan muhabbat va xalq sevib 

tinglovchi kuylari sababli unga “Noyob” deb nom qo‘yishgan. 

Madali Hofiz 1930 yil Marg‘ilonda, 63 yoshida vafot etgan va vasiyatiga 

ko‘ra, Xojamazoh qabristoniga dafn etilgan.