O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta'lim vazirligi

Xalqaro moliya institutlari	Loyihalar soni, ta
Mablag'lar hajmi
1	Osiyo taraqqiyot banki	59	14 mlrd. AQSh dollari
2	Jahon banki	38	16 mlrd. AQSh dollari
3	Yaponiya xalqaro hamkorlik agentligi	15	276,63 mlrd. Yapon eni
4	Islom taraqqiyot banki	33	1,8 mlrd. AQSh dollari
5	Xitoy eksport-import banki	40	4,5 mlrd. AQSh dollari

Iqtisodiy o’sishning yuqori sur’atlari va makroiqtisodiy barqarorlik ta’minlanishida tashqi iqtisodiy aloqalarni yanada rivojlantirish, xususan, mamlakatimiz eksport hajmini yanada oshirish va tarkibini yaxshilashda Jamg’arma mablag’lari muhim manba bo’ldi. Natijada Hukumatimiz tomonidan tashqi savdo geografiyasini diversifikatsiya qilish, yangi bozorlarga kirib borish, bu bozorlarda mamlakatimizda ishlab chiqarilgan mahsulotlarning raqobatdoshligini ta’minlash borasida aniq chora-tadbirlar amalga oshirilmoqda.

2017-yilda Tiklanish va taraqqiyot jamg’armasi mablag’lari hisobidan jami 78 ta investitsiya loyihasi amalga oshirilmoqda. Jumladan, neft-gaz va neft-ximiya sanoatida 18 ta, elektrenergetika tarmog’ida 11 ta, ximiya sanoatida 9 ta, metallurgiya sanoatida 16 ta, aviatsiya transporti tarmog’ida 5 ta, temir yo’l va avtomobil transporti tarmog’ida 13 va infratuzilmani rivojlantirish tarmog’ida 6 ta investitsiya loyihasi amalgat oshirilmoqda.



10-rasm. O'zbekiston respublikasi Tiklanish va taraqqiyot jamg'armasining
iqtisodiyot tarmoqlari bo'yicha portfeli
loyihalari tarkibi, foiz hisobida⁴³



12-rasm. O'zbekiston respublikasi Tiklanish va taraqqiyot jamg'armasining
iqtisodiyot tarmoqlari bo'yicha istiqbooli portfeli

loyihalari tarkibi, foiz hisobida⁴⁴

Yuqoridagi ma'lumotlar asosida xulosa qilish mumkinki, respublikamizda kuzatilayotgan makroiqtisodiy barqarorlik va iqtisodiy o'sish suratlarini ta'minlashda, mamlakatimizda olib borilayotgan ijtimoiy islohotlar, aholining turmush farovonligini oshirishda davlatning moliyaviy qo'llab-quvvatlashning ahamiyati beqiyos bo'lmoqda. Bu, o'z navbatida, davlat tomonidan moliyalashtirish tizimida amalga oshirilayotgan izchil islohotlarning amaldagi yaxlit ijtimoiy- iqtisodiy islohotlar bilan uyg'un ravishda olib borilayotganining natijasidir.

Ikkinchi bob bo'yicha xulosa:

- aholining turmush farovonligini oshirishning yo‘nalishi bo‘lgan manzilli ijtimoiy himoyani tashkil etish tadbirlarini mablag‘ bilan ta'minlashda davlat byudjeti asosiy o‘rin egallaydi. Byudjet xarajatlari tarkibida bu maqsadlarga yo‘naltirilayotgan mablag‘larning kamayib borishiga esa jamiyat ijtimoiy hayotida sodir bo‘layotgan pozitiv o‘zgarishlar, ishsiz aholini ish bilan ta'minlash, yoshlarning to‘laqonli ishlashi uchun zarur sharoitlarni yaratib berish, ishbilarmonlikni kredit vositalari bilan qo‘llab-quvvatlash kabi tadbirlarning amalga oshirilayotganligi bilan izohlash mumkin;

• 
  Davlat byudjetining tarkibi va hajmi quyidagi omillarga bog'liq bo'ladi: mamlakatning iqtisodiy rivojlanish darajasi; korxonalar, tashkilotlar, va muassasalarning xo'jalik yuritish usullari; iqtisodiy va ijtimoiy masalalarni hal etishda davlatning tutgan o'rni; iqtisodiyotning ustuvor tarmoqlarni marazlashgan moliyaviy resurslar hisobidan ta'minlanish darajasi;
  
• 
  byudjetdan tashqari maqsadli jamg‘armalar moliyaviy barqarorligi quyidagi mezonlarga ham bog‘liq bo‘ladi: davlatning ijtimoiy-iqtisodiy taraqqiyot darajasi; davlat byudjeti hamda davlat maqsadli jamg‘armalari daromadlari va xarajatlari tarkibi hamda ularning samaradorlik ko‘rsatkichlari; YaIM tarkibidagi soliqlar, majburiy ajratmalar va boshqa to‘lovlarning ulushi; aholining turmush darajasi (daromadliligi); soliqlar, majburiy ajratmalarning aholi va iqtisodiyot tarmoqlari o‘rtasida taqsimlanish xususiyatlari; davlat moliya siyosatining asosiy yo‘nalishlari; mavjud iqtisodiy vaziyatlarni inobatga olgan holda belgilangan vazifalar ko‘lami; byudjet defitsiti darajasi va boshqalar;
  
• 
  Tiklanish va taraqqiyot jamg'armasini tashkil qilinishi real sektorning etakchi tarmoqlarini modernizatsiya qilish va texnik qayta qurollantirish, samarali tarkibiy islohotlarni amalga oshirish va investitsiya siyosatini moliyaviy ta'minlashning samarali manbalari shakllanishiga olib keldi. Ayniqsa, ushbu jamg'arma inqirozga qarshi choralar dasturida belgilangan chora-tadbirlar ijrosini izchil ta'minlashda alohida ahamiyat kasb etdi.
  

3.