O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi urganch davlat universiteti

geosiyosat ("davlatni kuch va borliqdagi geografik organizm sifatida o’rganish");

ekosiyosat ("davlatlarni iqtisodiy kuch markazi sifatida o’rganish");

demosiyosat ("davlatlarda istiqomat qiluvchi xalqlarni, ularning turmush tarzini tadqiq qilish; F.Rattselning "Antropogeografiya"siga o’xshash);

sotsiosiyosat ("davlatning ijtimoiy jihatlarini o’rganish");

kratosiyosat ("davlatlarning hokimiyat va boshqaruv shakllarini va ularning davlatdagi huquqiy, ijtimoiy-iqtisodiy omillar bilan munosabati muammolarini o’rganish").¹²

Olim ushbu yo’nalishlarni ham o’z tadqiqotlarida geosiyosatga parallel ravishda davom ettirsada, keng ilmiy doirada bu yo’nalishlar geosiyosat singari unchalik tan olinmadi. Shu bois uning mazkur yo’nalishlar bo’yicha qarashlari keyinchalik "borliqda geografik organizm sifatida mujassamlashgan davlatlar haqidagi fan" - geosiyosatga qo’shilib ketdi, desak ham bo’ladi.

Shuningdek, R.Chellen geosiyosat fanining quyidagi bo’limlardan iboratligini aytadi:

• 
  toposiyosat - davlatning siyosiy jihatdan qanday muhit bilan qurshalganligini o’rganadi. Topopolitikada davlat uchun tashqi dunyodan bo’ladigan kuchlarning ta’sir etish yoki etmaslik masalasi muhimdir. Bunday omillar davlatga atrofdan ittifoqdoshlar qidirish va davlatlararo kelishuvlarning boshqa variantlarini yuzaga keltirish uchun muqobil siyosatlarni ishlab chiqish masalasini yuzaga chiqaradi. Bu jihatdan R.Chellen davlatning geografik joylashuvini «davlat siyosatining kalitidir», - deydi.
  
• 
  morfosiyosat - davlatning hududiy shakllarini o’rganuvchi bilimlar majmuasi. Morfopolitika uchun davlat hududlari qanday boyliklarga egaligi muhim emas. Bunda davlat hududan qanday ko’rinishga ega, yoysimon, dumaloq yoki uzunchoq holatda joylashganligi, davlatda markaz bilan joylar o’rtasidagi aloqalarning geografik tizimi va davlatning tashqi dunyoga geografik jihatdan chiqish imkoniyatlari masalasiga e’tibor beriladi. Masalan, Norvegiya, Italiya davlatlarining geografik joylashuvi. R.Chellen fikricha, davlatning katta-kichikligi uning qudratiga poydevor bo’lishi mumkin.
  
•