O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti iqtisodiyot fakulteti kurs ishi mavzu: ipo operatsiyalarini tashkil etish, oʻtkazish va samaradorligini oshirish masalalari Iqtisodiyot fakulteti Guruh: ikm-60

Mamlakatimizda aksiyalarni IPO tarzida joylashtirish

amaliyoti.
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2017-yil 10-maydagi “Fond birjasida aksiyalarni ommaviy taklifini o‘tkazishni tashkil etish to‘g‘risida”gi 268-sonli qarori bilan mamlakatimizda ham aksiyadorlik jamiyatlari tomonidan aksiyalarni birlamchi ochiq joylashtirish (IPO) va aksiyalarni ikkilamchi ochiq joylashtirish (SPO) operatsiyalarni o‘tkazish tartibi belgilandi. Shuningdek bunday amaliyotlardan davlat mulkini xususiylashtirishda keng foydalanish masalasi qo‘yildi. Respublikamizda birinchi marta quyidagi aksiyadorlik jamiyatlari bo‘yicha IPO va SPO o‘tkazilishi belgilandi: “Kvarts” Aksiyadorlik jamiyati, “Qo’qon mexanika zavodi” Aksiyadorlik jamiyati.
Shuningdek, O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2017-yil 10-maydagi “Fond birjasida aksiyalarni ommaviy taklifini o‘tkazishni tashkil etish to‘g‘risida”gi 268-sonli Qarori bilan IPO o‘tkazishning tavsiyaviy bosqichlari ham belgilangan bo‘lib, ular ketma-ketligi quyidagi jadvalda keltirilgan (4-jadval):
4-jadval⁷
I PO o’tkazish jarayonining birinchi bosqichi

5-jadval
IPO o’tkazish jarayonining ikkinchi, uchinchi hamda to’rtinchi
bosqichlari




Umuman yuqoridagilardan kelib chiqqan holda aksiyalarni ochiq obuna tarzida xalqaro fond birjalarida joylashtirish, ya’ni IPO operatsiyalarining tashkiliy xususiyatlariga doir quyidagi xulosalarni alohida keltirib o‘tish mumkin:
Birinchidan, aksiyalarni ochiq obuna tartibida joylashtirish nisbatan yuqori miqdordagi xarajatlarni, ko‘p vaqtni talab qilsada katta miqdordagi kapitalni ham jalb qilish imkonini beradi. Bu o‘z navbatida yangidan-yangi istiqbolli loyihalarni amalga oshirish imkonini beradi.
6-jadval⁸
I PO o’tkazish jarayonining beshinchi hamda oltinchi bosqichlari