O'zbekiston Respublikasi Oliy va o’rta-maxsus ta’lim Vazirligi Toshkent Davlat stomatologiya institute Buxoro filiali

Rentgenologik 
tekshirish 
- 
Medani 
tekshirish 
uchun 
rentgenografik va rentgenoskopik metodlar qo’llaniladi. Rentgenoskopik 
tekshirish orqali oshqozonning harakat funksiyasiga taxminiy baho 
berish mumkin. Bemorni tekshirishga tayyorlash uchun kechqurun 
yengil ovqatlanadi va o’sha kuni ertalab tozalovchi huqna qilinadi. 
Tekshirish och qorinda va vertikal holatda o’tkaziladi. Kontrast modda 
sifatida bariy sulfat qo’llaniladi. Tekshirish oshqozon shilliq qavatinig 
relefini o’rganishdan boshlanadi. Ovqat hazm qilish stadiyasiga bog’liq 
ravishda oshqozon burmalari keng doirada o’zgaradi (burmali yoki 
tekislashgan). Burmalar yo’nalishi buzilgan soha patologik o’choq
hisoblanadi. 
Tekshirishning 
muhim 
komponenti 
bu 
oshqozon 
konturlarini o’rganish hisoblanadi. Malum bir joydagi doimiy botiqlik 
soyasi “tokcha” (nisha) termini bilan yuritiladi (oshqozon yarasiuning 
tipik belgisi), ko’rsatkich barmoq simptomi aniqlash mumkin. Oshqozon 
ma’lum bir sohasining kontrast modda bilan to’lmasligi oshqozon 
deffekti 
deb 
ataladi 
(o‘sma 
oldi 
holati).
Fibroezofagogastroduodenoskopiya. 
Tolali 
optikadan 
foydalana 
boshlangach gastroduodenoskopiya intensiv rivojlandi va bu metod 
meda va o’n ikki barmoqli ichak kasalliklariga tez va aniq ma’lumot 
beradigan metod hisoblanadi. Ushbu metod yordamida morfologik 
tekshirish uchun biopsiya olish mumkin. Bu metodning qulayliklaridan 
biri bu uzoq vaqt qon ketishini mahalliy davolash shuningdek 
rentgenologik tekshirishda aniqlab bo’lmaydigan shilliq qavatdagi
o’zgarishlarni aniqlash mumkin. Rentgenologik tekshirishda oshqozonda 
yara aniqlanganda, o’smaning yaraga aylanmaganligini gistologik 

---

274 
tasdiqlash uchun endoskopik tekshirish olib borish kerak. Meda 
o’smasiga gumon qilinganda (shuningdek tana massasining kamayishi, 
anemiya) endoskopik tekshirilishi asosiy ko’rsatmadir. Vaholanki 
endoskopik tekshirish rentgenologik tekshirishdan farqli ravishda bazi 
bir holatlarda oshqozon o’smalarini aniqlashga yo’l qo’ymaydi. Masalan 
infiltrativ o’suvchi oshqozon o’smasini aniqlab bo’lmaydi, chunki u 
shilliq qavat butunligini deyarli o’zgartirmaydi. Endoskopik tekshirishda 
biopsiya olish va qon oquvchi yaralarni kuydirish qulay.