O'zbekiston Respublikasi Oliy va o’rta-maxsus ta’lim Vazirligi Toshkent Davlat stomatologiya institute Buxoro filiali

Sekretor 
funksiyasi normal
yoki yuqori bo’lgan gastritda, zarda qaynashi, 
nordon kekirish, ovqat iste’mol qilgandan keyin epigastral sohaning 
og’irlashuvi va to’mtoq sanchiluvchi og’riqning bo’lishi (ba’zan “och 
qolish” yoki “kechki” og’riqlar), ich qotishga moyil bo’ladi. -
Sekretsiyasi yetarli bo’lmagan
gastritlarda quyidagilar xarakterli: 
epigastral sohada to’mtoq og’riq va shish, ko’ngil aynishi, ishtahaning 
pasayishi, og’izda yoqimsiz ta’m, hidlangan kekirish, kuldirash, ich 

---

277 
ketishiga moyil bo’lish. Bulardan tashqari, gipovitaminoz (terining 
qurishi, tirnoqlarning o’zgarishi) va ba’zan demping sindromi (ovqat 
yegandan keyin holsizlik, ko’p terlash, bosh aylanishi, yurak tez urishi) 
belgilar kuzatiladi. 
Og’iz bo’shlig’idagi o’zgarishlar.
Bemorlar og’iz 
bo’shliqlari ko’zdan kechirilganda milklaridan qon oqishi, tilining 
qalinlashganligi, qizarganligi, so’rg’ichlari tekislanganligi, atrofida 
tishlari izi borligi, xeyloz va angulyar stomatit rivojlanganligini 
ko’rishimiz mumkin hamda terisi quruqligi ko’zga tashlanadi. 
Instrumental tekshirish metodlari 
Oxirgi diagnoz ko’pincha FEGDS yoki shuningdek biopsiya 
materialini gistologik o’rganib qo’yadi. Nihoyatda muhim Helicobakter 
pylorini aniqlash hisoblanadi (eradikatsion terapiya bilan davolash 
mumkin). Me’da sekretor funksiyasi me’dani fraktsion zondlash orqali 
unda me’da sekretsiyasini stimullovchilar (gistamin, pentagistamin) 
qo’llash orqali aniqlanadi. Qon zardobida gastrin darajasining 
kamayishi asosan me’da antral sohasi shikastlanganda aniqlanadi.
Davolash. 
Surunkali gastrit yengil kechsa odatda maxsus davo kursi 
talab etmaydi. Dietaga rioya qilish tayinlanadi, u yengil o’zlashtiradigan 
ovqatdan iborat bo’ladi va alkogol va NYQD qabul qilmasligi kerak. -
Kerak bo’lganda B12, shuningdek me’da shirasi yoki ovqat bilan xlorid 
kislota tayinlanadi. -Agar Helicobakter pylori aniqlansa eradikatsion 
terapiya o’tkaziladi (trixapol, metronidazol va h.k.). Og’riqni olish 
maqsadida no-spa, platiffilin; reparativ jarayonlarni yaxshilash 
maqsadida Aloe 1,0; hazm jarayonlarini yaxshilash maqsadida festal, 
mezim, kreon va b.q.; vitaminoterapiya o’tkaziladi.