O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi toshkent moliya instituti

Qayd uchun

---

55 

---

56 

---

57 

---

58 
5-MAVZU. BOSHQARUV FAOLIYATI ELEMENTLARI VA 
ULARDAN BOSHQARUV JARAYONIDA SAMARALI 
FOYDALANISH. INSON RESURSLSRINI BOSHQARISHDA 
BOSHQARUV VA RAHBARLIK 
 
Reja: 
5.1. Boshqaruv va uning uslublari 
5.2. Boshqaruv taktika, strategiyasi va uning vositalari 
5.3. Zamonaviy rahbar qanday bo‗lishi kerak 
Korxonani boshqarishning mohiyati bir kishining
 
yoki kishilar 
guruhining 
(boshqaruvchilar, 
menejerlar) 
boshqa 
kishilarga 
(xodimlarga) maqsadga yo‗naltirilgan harakatlarini uyg‗otish uchun 
ta‘sir ko‗rsatishdan iborat. 
Keng 
ma‘noda, bu yerda insonlarning 
o‗zaro kompleks 
munosabatlari doirasida qarorlarni shakllantirish, ularning 
harakatlanishi va bajarilishini ta‘minlash faoliyatiga xizmat qiluvchi 
ko‗rsatmalar, jarayonlar va instrumentlar yig‗indisi nazarda tutiladi. 
Korxonani boshqarish o„z ichiga uch aspektni oladi: 
1. 
―Kim kimni‖ boshqaradi? (institutsional aspekt).
2. 
Boshqaruv ―qanday‖ amalga oshiriladi va 
boshqaruvchilarga ―qanday‖ ta‘sir ko‗rsatadi (funksional aspekt).
3. 
Boshqaruv ―nimalar‖ bilan amalga oshiriladi? (instrumental 
aspekt). Usul –bu tadqiqot qilish yoki ta‘sir ko‗rsatish usulidir. Boshqaruv 
usullari- bu xodimlarga va umuman ishlab chiqarish jamoalariga ta‘sir 
ko‗rsatish usullari bo‗lib, bu usullar qo‗yilgan maqsadlarga erishish 
jarayonida mazkur xodimlar va jamoalarning faoliyatini uyg‗unlashtirishni 
nazarda tutadi. 
Boshqarish usullari ishlab chiqarish yoki xizmat ko‗rsatish jarayonidagi 
mavjud munosabatlardan obyektiv tarzda kelib chiqadi. 
 
Boshqaruv uslubi –bu boshqaruv jarayonida yuzaga chiqadigan 
muammolarni hal qilish usullari, yo‗llari majmuidir. 
Ish uslubi-bu boshqarub funktsiyalarini samarali bajarish maqsadida 
biron-bir organning yoki rahbarning bo‗ysunuvchilarga aniq va nisbatan 
barqaror ta‘sir ko‗rsatishusuli va yo‗llari majmuidir.
Boshqaruv mexanizmiga uning muhim kategoriyalari va maxsus 
taktikasi xos. Boshqaruv mexanizmi kategoriyalari shartli ravishda to‗rt 
turga bo‗linadi: fizik, emotsional, ijtimoiy va aralash.

---

59