O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi toshkent moliya instituti

Muhokama va mulohaza uchun savol va topshiriqlar. 
1.Keys 
ishtirokchilarini 
pozitsiyasini 
tushuntiring. 
Sizning 
fikringizcha, kim vaziyatga yuqori darajada ta‘sir qiladi?
2. Rahbarning echimlarida xatoliklar bormi? Qanday xatolar? 
3. Paydo bo‗lgan muammoni yechish uchun, ishtirokchilar qanday 
yo‗l tutishlari kerak? 
4. Muammoni yechish uchun kompaniyaga taklifingiz.
Izoh: 
Keysda ko‗rsatilgan holat kommuniaktiv muammolar
namunasidir.
Rahbarning ikkala xodimalariga nisbatan munosabatini xato deb
qarash mumkin. Keys huddi tadqiqotchini konflikt holatga jalb
qilgandek, uchta turli pozitsiyalar mavjud: rahbar hamda ikki
hamkasbdoshlar.
Keysolog yechimi: 
1.Tadqiqotchi fikriga ko‗ra, konfliktning sababchisi-Maxmudova 
Z. dir. Ma‘muriy choralar faqatgina unga nisbatan qo‗llanilishi

---

53 
lozim. Nima bo‗lganda ham, bo‗limdan Zokirova N. emas, balki
Maxmudova Z. ketishi kerak. 
2.Tadqiqotchining fikriga ko‗ra, oqibatda hamkasbining ishlarini
unga yuklashlariga Zokirova N. ning o‗zi aybdor. Agar u
boshidanoq o‗zining majburiyatlari borligini bildirganda, bu holat
yuzaga kelmagan bo‗lar edi. Rahbar mutloq haq, ishni bajara
oladiganga ishni topshiradi.
3.Keysolog keys ishtirokchilarini mutlaqo ayblamaydi. Uning
fikriga ko‗ra, Zokirova N. hamkasbining ishlarini to‗liq bajarmasdan
uning ishlariga shunchaki yordam berishi mumkin edi. Bu holat
uchala taraf uchun engil echim bo‗lishi kerak. Bu echimni rahbar
ko‗ra olishi kerak. Aytish mumkinki, Zokirova N. Bu erda haq.
Ammo uning harakatlarida ijtimoiy va kommuniaktiv etishmovchilik
ko‗rinadi, Bu uning tomonidan rahbarning boshqa bo‗limga o‗tishi
haqidagi taklifiga negativ tarzda yondoshganligi .
Keys yechimlariga izoh: 
1.Jamoat ishlari haqida gap ketayotgan ekan, bir tomonga yon
bosish ijtimoiy kompetentsiya nuqtai-nazaridan noto‗g‗ri
pozitsiyadir. Bundan kelib chiqadiki, boshqa nuqtai-nazarni va
tushunchani qabul qilishni bilmaslik ko‗rinadi, zero har bir
xodimning salohiyati va qobiliyati turlichadir. Undan tashqari, bu
echimda shaxsiy boshqaruv pozitsiyasi mavjud emas.
2. Qachonki bir xodim boshqa xodimning ishini bajarishdan
bosh tortsa, balki bu holatni to‗g‗ri deb hisoblash mumkin. Lekin
aynan shu echimni to‗g‗ri deb bilish—jamoaviy faoliyat talab
qilganidek, ijtimoiy (ishchi) muhit aloqalarini tiklashni xohlamaslik,
bu guruhda ishlashni bilmaslikdan dalolat beradi. Bu echimda
rahbarning to‗g‗ri yo‗l tutganligi bahs-munozaraga olib keladi,
chunki bu hatti-harakatning motivi o‗rinsiz, asossizdir.
3.Bir xulosa chiqaradigan echimning o‗zi yo‗q. Bu erda ularni
aniq pozitsiyasini aniqlovchi qaror mavjud va bu qanchalik u yoki
bu ijtimoiy kompetentsiyalarning rivojlanganligini bildiradi. Bu
holatda aytish mumkinki, jamoadagi boshqa xodimlar bilan
hamkorlikka va o‗zaro munosabatlarga tayyorligi, hamda hamkasblar
bilan o‗zaro shaxsiy munosabatlarni qurishni bilishi ko‗rinadi.
Bunda tadqiqotchining pozitsiyasining engilligi ko‗rinadi, lekin
uning rahbar qarorining sabablarini ―kovlashtirishni‖ xohlamasligi

---

54 
ko‗rinadi, balki bu- Zokirova N. uchun o‗zining mansabini
ko‗tarilishi uchun yaxshi imkoniyatdir.