O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti q. X. Abdurahmonov, sh. R. Xolmo‘minov

Bevosita vaqtbay ish haqi 
texnik mutaxassislar hamda 
xizmatchilar: qorovullar, liftyorlar, kuryerlar, yordamchi ishchilar, 
ya’ni ish haqi mehnat sifati bilan bevosita bog‘liq bo‘lmagan, 
mukofot ustamalari to‘lanmaydigan kasb egalariga nisbatan 
qo‘llaniladi. 
Vaqtbay-mukofotli haq to‘lash 
mehnat faoliyati murakkab 
mashina-mexanizm va asbob-uskunalar bilan bog‘liq yuqori 
malakali ishchilarga nisbatan qo‘llaniladi. Ularning amalda ishlagan 
vaqtlariga to‘lanadigan vaqtbay ish haqi bilan birga yuksak mehnat 
sifati, avariyasiz ishlaganligi, tayyor mahsulotni muddatida 
topshirgani uchun mukofotlar hamda ko‘zda tutilgan qo‘shimcha 
to‘lovlar bilan taqdirlanadi. Bu quyidagi shakldadir: 
Vaqtbay asosda ishlaydigan xodimlarning tarif stavkasi korxona 
mehnat va ish haqi bo‘limi, xodim ishlayotgan bo‘lim rahbari 
tomonidan ishlab chiqilib kasaba uyushma qo‘mitasi bilan 
kelishiladi va korxona rahbari tomonidan tasdiqlanadi. 
Vaqtbay-mukofotli haq to‘lashning yana bir turi xizmatchi 
(rahbar, mutaxassis)lar umumiy ish haqini hisoblab chiqishda 
lavozim maoshi bilan bir qatorda faoliyat pirovard natijalari uchun 
rag‘batlantirish va yil choragi yakunlari bo‘yicha mukofotlashni 
ko‘zda tutadi. U quyidagicha shakldadir: 

---

232 
Ushbu tizimda mukofot yilning har bir choragi yakuni bilan bir 
qatorda yil yakuni uchun ham berilishi mumkin. 
Mehnatga vaqtbay haq to‘lash shaxsiy va jamoa tarzida bo‘lishi 
mumkin. 
Shaxsiy vaqtbay ish haqi to‘lashda 
ish haqini rejalashtirish va 
hisoblash alohida xodimlar uchun amalga oshiriladi. 
Jamoa vaqtbay ish haqi to‘lashda 
butun bo‘linma (brigada, 
sex, uchastka) jamoasi mehnatiga haqto‘lanadi. Jamoa ish haqi ana 
shu bo‘linma a’zolari o‘rtasida har bir xodimning mehnat ulushi 
koeffitsiyenti bo‘yicha taqsimlanadi.