O‗zbekiston respublikasi oliy va o‗rta maxsus ta‘lim vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti

Achitilgan  karam. 

Achitilgan  karam  pishgan  ertagi  va  kechki  navli  oq- 

bosh  karamdan  tayyorlanadi.  Bunday  karamning  boshi  to„la  shakllangan,  zich, 

yangi,  iflos  tegmagan,  butun,  sog„  bo„lishi  lozim.  Kasal  hasharot  tekkan, 

so„linqiragan  va  muzlagan  karam  boshi  achitishga  yaramaydi.  Achitilgan  karam 

mayda  to„g„ralgan,  qirqilgan,  butun  boshli  va  provensal  turlariga  bo„linadi. 

Oqbosh  karam  ko„k  barglardan  tozalanib  to„g„raladi,  keyin  maxsus  katta 

bochkalarga  solinib  tuz  (karam  og„irligiga  nisbatan  2-3%),  sabzi,  ba‟zan  olma, 

                                        

9

 Ampelografiya-uzumning  tabiiy navlari haqidagi fan 

---

105 

 

turli  xil  rezavorlar,  ba‟zi  bir  ziravorlar  qo„shiladi,  achish  jarayoni  o„tishi  uchun 

ma‟lum  muddat saqlanadi.  

 Achitilgan  karam  sifatiga  qarab,  ikki  navga  bo„linadi.  1-navi  achitilgan 

karam  lentasimon  to„g„ralgan  yoki  dag„al  o„zaklari  olib  tashlanib  to„g„ralgan, 

konsistentsiyasi  sersuv,  karsillaydigan,  sarg„imtir,  och  rangli  somonsimon,  sal 

sho„r  va  nordonroq,  ta‟mi  yoqimli  bo„ladi.  To„g„rog„liq  achitilgan  karamning 

namakobi  12%  dan,  qolgan  turlarida  esa  15%  dan  oshmasligi  lozim.  2-nav 

achitilgan  karam  yashilsimon  tusda  och  sariq  rangli,  yaxshi  karsillamaydi,  sal 

qayishqoq,  nordon-sho„r  ta‟mi  yaqqol  sezilib  turadi. Provensal karam achitilgan 

butun  boshli  karamdan  tayyorlanadi,  u dastlab maydalanadi, keyin unga o„simlik 

moyi,  shakar,  sirkalangan  rezavor  va  mevalar  qo„shiladi.  Provensal  karam 

navlarga  ajratilmaydi.  U  yoqimli  hidli,  nordon-shirin  ta‟mli,  kasirlaydigan  etli, 

och qaxrabo rangli bo„lishi lozim.