O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi termiz davlat universiteti Normurod Murodov fors tili

Forscha grammatik atamalar
Eronda atamalar tuzishning ko‘pgina usullari mavjud. Keyingi yillarda arab tilidan o‘zlashgan atamalardan voz kechish g‘oyasi ilgari surilmoqda. Lekin bu qo‘llanmada arab grammatikasi asosida yasalgan an’anaviy terminlar keltirildi. Chunki bu terminlar bugungi kunda Eron maktablarida, chet elliklar uchun ochilgan fors tili kurslarida keng qo‘llaniladi:

مضارع mozāre – hozirga zamon

بن مضارع bone mozāre – hozirgi zamon fe’l negizi.

ماضی māzi – o‘tgan zamon

بن ماضی bon māzi – o‘tgan zamon fe’l negizi

ماضی مطلق māziye motlaγ – aniq o‘tgan zamon fe’l

صرف کردن satf kardan – tuslamoq

مضارع احباری mozāre’e axbāri – hozirgi-kelasi zamon

مبتداmobtadā – ega

خبر xabar – kesim

ظرف zarf - hol

مضاف mozāfe - aniqlovchi

اول شخص avval shaxs – burinchi shaxs

دوم شخص dovvom shaxs – ikkinchi shaxs

فعل مرکب fe’le morakkab – qo‘shma fe’l

سوم شخص sevvom shaxs – uchinchi shaxs

اسم مرکب esme morakkab – qo‘shma so‘z

حالت hālat – grammatik kategoriya, kelishik

اسم بسیط esme basit – tub ot

(فاعل، مبتدا) نهاد nehād (fā‘l, mobtadā) – ega

فعل لازم fe’le lāzem –o‘timsiz fe’l

گذاره (خبر) gozāre (xabar) – kesim

فعل متعدی fe’le mota’adi – o‘timli fe’l

اسم esm – ot

جمله jomle –gap

فعل fe’l – fe’l

مفعول maf‘ul – to’ldiruvchi

صفت sefat – sifat

واژه (کلمه) vāje (kaleme) – so’z

اضافه ezāfe – izofa

پاراگراف pārāgrāf (band) – xatboshi

حرف اضافه harfe ezāfe – predloglar

ضمیر zamir – olmosh

اسم صوت esme suot – undov so’zlar

مصوت (واگه) mosavvat (voge) – unli

صامت (همخوان) sāmet (hamxon) – undosh

قافیه γāfiye – qofiya.