O`zbеkiston rеspublikasi oliy va o`rta maxsus ta'lim vazirligi tеrmiz davlat univеrsitеti

 
Fikrlar 
Guruh 
javobi 
Guruh 
xatosi 
Kalit 
Indiv. 
xato 
Indiv. 
javob 
Pedagog-olimlar 
Ustoz shogirdiga 
zug’um qilishga, ko’p 
hollarda yon berishga 
intilmasligi kerak
 
 
 
 
 
 
Alisher Navoiy
 
Ilm beruvchining ovozi 
tinglovchilarning 
hammasiga eshitilarli, 
me’yorida bo’lishi 
kerak 
 
 
 
 
 
Abu Nasr Forobiy
zim.
 
Mudarris ota-onasining 
mansabi, boyligiga 
qarab bolaga muomala 
qilmasligi lozim 
 
 
 
 
 
Imom Al-Buxoriy
 
Yaxshi o’qituvchi 
tinglovchilarga 
tayyorini bermaydi, 
tushuntirishga o’rgatadi
 
 
 
 
 
Abu Ali ibn Sino
 
Ta’lim oluvchilar bilan 
muomalada bosiq, 
jiddiy bo’lish lozim
 
 
 
 
 
Adolf Disterverg
 
 
 
Pedagog faoliyatida yuzaga kelayotgan muammolarning kelib chiqish sabablari 
 
Savol: 
Siz nima deb o’ylaysiz, kasbiy (professional) faoliyat bilan bog’liq muammolar qanday 
ko’rinishlarda namoyon bo’lishi mumkin? 
Kasbiy faoliyat bilan bog’liqlikda yuzaga kelayotgan qiyinchiliklar quyidagi ko’rinishlarda 
namoyon bo’lishi mumkin: 
1. 
2. 
3. 
 
Savol: 
O’qituvchining kasbiy faoliyati bilan bog’liq muammolarni yuzaga keltiruvchi ob’ektiv 
shart-sharoitlarga nimalarni kiritish mumkin? 
Kasbiy yetuklik darajasi bilan bog’liqlikda pedagog faoliyatida yuzaga kelayotgan 
muammolarni hal etish strategiyalari: 
1. 
2. 
3. 
 
 

---

O’qituvchilarni kasbiy yetuklik darajasiga ko’ra shartli ravishda to’rt guruhga 
ajratish mumkin:
adaptatsiya bosqichidagi, funktsional barqarorlikka ega, kasbiy mahoratga ega va novator 
o’qituvchilar.
O’qituvchi faoliyatida yuzaga keladigan qiyinchiliklarni bartaraf etish quyidagi 
strategiyalarga asoslanishni talab etadi:
1) kasbiy rivojlanish (konstruktiv strategiya);
2) psixologik muhofaza (himoya strategiyasi);
3) kasbiy deformatsiya (destruktiv strategiya). 
Adaptatsiya bosqichidagi o’qituvchilar uchun xos muammoli vaziyatlar kasbiy muhitga 
kirish, pedagogik jamoadagi me’yor, qadriyat va an’analarni qabul qilish kabilar bilan bog’liqdir. 
Mazkur murakkabliklar ob’ektiv tavsifga ega bo’lib, mavhum aloqadorlik esa, yosh o’qituvchi 
ta’lim jarayonida egallagan bilim, ko’nikma va malakalarini hamda pedagogik faoliyatga doir 
me’yor va qadriyatlarni real amaliyotga qo’llay yoki qo’llay olmasligida namoyon bo’ladi. 
Funktsional barqarorlikka ega o’qituvchilarda murakkab vaziyatlar pedagogik 
stereotiplarni murakkablashuvi bilan bog’liqlikda yuzaga keladi. Bu esa o’qituvchidan 
tashabbuskor qayta kasbiy o’z-o’zini namoyon etishni talab etadi. 
Mahoratli pedagoglar uchun qiyinchiliklar innovatsion to’siqlarni yengib o’tish bilan 
bog’liq. Pedagogik faoliyatdagi to’sqinliklar ko’pincha pedagog faoliyatini chegaralab qo’yish 
ko’rinishida namoyon bo’ladi. 
Mazkur tipologiya bilan bog’liqlikda yuzaga keladigan qiyinchiliklarni hal etishda bir 
yoki bir necha strategiyani qo’llash maqsadga muvofiq. Masalan, yosh o’qituvchilar faoliyatida 
yuzaga keladigan qiyinchiliklar eng avvalo, ularning kasbiy rivojlanishi bosqichma-bosqich 
takomillashtirib borilishi, kasbiy faoliyat bilan bog’liq muammoli vaziyatlarni hal etishda ularni 
psixologik qo’llab-quvvatlash, o’z-o’ziga ishonch, mas’uliyatni qaror toptirish, shuningdek, 
o’zgaruvchan vaziyatlarda muvafaqqiyatli harakatlana olish strategiyalarini talab etadi. 
 
Vazifalar!
1.Fan sohasidagi innovatsiyalarni sanang va izohlang.
2.Ta’limdagi innovatsiyalardan VENN diagrammasini yarating! 
3.Ta’limidagi innovatsiyalarni toifalash jadvalida tasvirlang!