O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti ro`yhatga olindi

Subtropik  o‘simliklar. 

Subtropik  o‘simliklar  Pireney,  Apennin  va 

Bolqon  yarim  orollarida,  Kichik  Osiyo  va  Eronda,  Qrimning  janubiy 

sohilida,  Zakavkazening  Qora  dengiz  qirg‘oqlarida,  Tolish  tog‘lari  va 

Lenkoran  pasttekisligida,  Sharqiy  Osiyoning  janubiy  qismida,  O‘rta 

dengizdagi orollarda keng tarqalgan bu regionlarning iqlimi doimiy yashil 

nam o‘rmonlar va O‘rta dengiz kserofil florasining o‘sishi uchun juda qulay. 

Subtropik o‘simliklar O‘rta dengiz o‘simliklari tipidan va doimiy yashil nam 

subtropik o‘rmon o‘simlik tipidan tashkil topgan. 

---

Qrimning  O‘rta  dengiz  tipiga  kiradigan  kserofil  o‘simliklari  sershox 

eman,  Qrim qarag‘ayi,  pitsund  qarag‘ayi,  daraxsimon  archa,  yovvoyi  pista, 

shiblyak  va  frigana  tipidagi  dag‘al  bargli  butazorlardan  iborat.  Kolxida  va 

Lenkoran  pasttekisliklaridagi  nam  o‘rmonlarda  daraxtlarning  qadimiy 

relikt  turlari  ko‘p  uchraydi.  Bular  uchlamchi  davrdan  saqlanib  qolgan 

lapina  va  dzelkva  daraxtlaridir.  Bulardan  tashqari  buk,  eman,  kashtan, 

grab,  xmelegrab  va  boshqa  turlar  o‘sadi.  Botqoqli  joylarda  lapina,  dala 

zarangi,  shumtollar  va  zirkzorlar  keng  tarqalgan.  O‘rmonlarning  quyi 

yarusida  namsevar  doimiy  yashil  rododendron;  lavrgilos,  yer  daraxt, 

fillireya buta o‘simliklari o‘sadi. 

Subtropiklarda  boshqa  materik  va  kit’alardan  keltirilgan,  iqlimga 

moslashtirilgan o‘simliklar ham ko‘p. Bular anjir, zaytun, dafna, magnoliya, 

sarv,  yelpig‘ichsimon  palma,  sambitgul,  yahudiy  daraxti,  Xitoy  shumtoli, 

Avstraliya  evkalipta,  sitrus  o‘simliklari,  choy  va  bopqalardan  iborat.  Binobarin, 

mahalliy  o‘simliklar  ham,  boshqa  joylardan  keltirilib  iqlimga  moslashtirilgan 

subtropik mintaqaning qimmatli tabiiy resursi hisoblanadi. 

 Sharqiy  Osiyoda  Sinlin  tog‘  tizmasidan  janubroqda,  Yanszi  daryosi  havzasida 

mu’tadil  mintaqaning  bargini  to‘quvchi  o‘rmonlari  doimiy  yashil  nam  subtropik 

O‘rmonlar bilan almashinadi. Bu O‘rmonlar tarkibida keng barg‘li lardan buklar, 

emanlar,  qadimgi  issiqsevar  tur  hisoblangan  dafnalar,  sagovniklar,  xilma-xil 

magnoliyalar va palmalar ko‘pchilikni tashkil etadi. Ammo, hozirgi paytda doimiy 

yashil nam subtropik o‘rmonlar Xitoyning materik qismida juda kam qolgan, ular 

faqat tohlarda uchraydi. Tog‘ etaklarida va tekisliklarda nam subtropik o‘rmonlar 

o‘rnini turli xil madaniy o‘simliklar egallagan.