O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand veterinariya meditsinasi instituti

Nazorat uchun savollar.
1.Silosbop o’simliklar ahamiyati.
2.Makkajuxori yetishtirish texnologiyasi.
3.Kungaboqar yetishtirish texnologiyasi.
4.Raps va surepisa yetishtirish texnologiyasi.
5.Xashaki karam yetishtirish texnologiyasi.
10-MAVZU: YEM-XAShAK EKINLARINI QO’ShIB EKISh TEXNOLOGIYaSI.
Reja:
1.Bir tur ga mansub ekinzorning avzalligi va kamchiliklari.
2.Aralash va qo’shib ekiladigan ekinzorlar.
3.Pestisidlarga bo’lgan tolirantlik.
Tayanch so’z va iboralar: Aralash va qo’shib ekish, pestisid, ko‘k konveyer, hosildorlik, mehnat sarfi miqdori;
Bir turdagi ekinzorning avzalligi va kamchiliklari. Dehqonchilikning yuzaga kelishi bilan odamlar o’zlari uchun zarur, foydali o’simliklar urug’larini yig’ib, ularni alohida sof holda ekishni boshlashgan. Ekinzorni begona o’tlar va boshqa o’simliklardan tozalab, boshqa turdagi o’simliklarning foydali o’simliklar bilan raqobat qilishiga yo’l qo’yishmagan va yuqori hamda mo’l hosili yetishtirishgan. Shunday qilib, bir turdagi o’simliklarningg assosiatsiyasi yuzaga kelgan. Shunday jarayonda non yopish uchun toza bug’doy donini yoki toza arpa, suli, javdar donini yetishtirishgan. Bug’doy va javdarni qo’shib yetishtirish non sifatini pasaytiradi. Ayrim ekinlardan yuqori sifatli mahsulot yetishtirish faqat sof turdagi ekinzorda mumkin.
Sof bir turga kiruvchi ekinzorlarni yaratish yetishtirishda qo’llaniladigan mexanizmlar va kombayinlarning ham uzgarishiga olib keladi. Sifatli va mo’l hosil yetishtirish texnologiyalarida selektiv gerbisidlar, pistisidlar qo’llanila boshlanadi. Bunday gerbisid va pistisedlarni har xil turli ekinzorlarda qo’llab bo’lmaydi. Masalan, triflanni soyada qo’llash yaxshi natija beradi, ammo uni soya va makkajuxori qo’shib ekilgan ekinzorda qo’llab bo’lmaydi. Sababi u makkajuxorini nobuld qiladi.
Sof ekinzorni avzalligi shundaki, bunday ekinzorlarda yuksak texnologiyalarni qo’llab, mo’l va sifatli hosil olish mumkin. Kamchiligiga ekin maydonidan to’liq foydalanmaslik, ayniqsa keng qatorlab ekiladigan ekinlarda va ayrim oziqa ekinlari sifatining past bo’lishidir.