O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand veterinariya meditsinasi instituti

Dag‘al yem – xashakni hisobga olish
Topshiriq: Garamdagi pichan, somon, poxolning mikdorini aniklash.
Mashgulot uchun kerakli material va ukuv kullanmalari. Ruletka yoki ulchov ipi, turli shakldagi garamlarning modeli, daftar.
Topshiriqni bajarish tartibi. Garamdagi em – xashakning mikdori uning xajmini yulchash yuli bilan aniklanadi. Buning uchun kubometr xisobidagi garamlarning xajmi kilogrammga aylantiriladi.
Garamning xajmi uning eni (sh), uzunligi (D) va belbogi


Bugdoy, arpa va makkajuxori ekinlarining tur va tur xillarini aniqlash
Topshiriq. Bugdoy, arpa va makkajuxorini tur va tur xillarini boshoq va ruvaklarga, donlarga qarab aniqlash.
Mashgulot uchun kerakli materig’allr va uquv qullanmalari.
Bir necha turdan iborat bugdoy va arpaning boshoqlari, makkajuxorining turli kenja turlarga kiruvchi sutalari, bugdoy, arpa va makkajuxorining tur va tur xillarini aniklashda kullaniladigan kalitlar (jadvg’allr), laboratoriya va amaliy mashgulotlar uchun tutilgan daftar.
Topshiriqni bajarish tartibi. Uquvchilar kalitlardan (jadvallar) foydalanib bugdoy, arpa va makkajuxorining tur va tur xillarini (kenja turlarni makkajuxorida) boshok, suta va donlarga karab aniklaydi va xar bir tur yoki kenja turga etiketga yopishtiriladi va daftarga yozib oladi.
Yirik urugli yasmik oziq – ovqat, mayda urugli yasmik em – xashak uchun ekiladi. Vegetastiya davri 75 – 120 kun. Ekish oldidan tuprokka gektariga 30 – 45 kg ta’sir kiluvchi modda xisobida fosforli kaliyli ugitlar solinadi. Ekish normasi 80 – 120 kg. yashil rangli uruglari kimmatli bulib xisoblanadi. Pastki dukkaklarini sargayishi bilan xosilni urib yigishga kirishiladi.
Burchoq. Mamalakatimizda burchok ozik – ovkat, texnikaviy va em – xashak ekini sifatida ekiladi. Ukrainada, Garbiy Sibirda ekiladi. Xosildorligi gektariga 15 – 20 st don, 250 – 300 st kuk massani tashkil kiladi. Vegetastiya davri 80 – 110 kun. Uruglari 2 – 30S temperaturada una boshlaydi. Maysalari qiska muddatli sovuqqa chidamli. Ekish normasi gektariga 150 – 200 kg.
Burchoqning Urta Osiyoda ekiladigan jaydari navlari gullarining ochiq rangliligi, uruglarining naqshli bulishi bilan xarakterlanadi.
VikA*. Vika Urta Osiyoda oralik ekin sifatida ekiladi. Kuzda oktyabr oyida ekilgan vika aprel oyiga kelib gektariga 300 stentnergacha tuyimli, sershira kuk massa tuplaydi. Uzbekistonning sugoriladigan erlarida kuzgi vikaning Turkmenskaya navi ekiladi.


VII. O‘UMning elektron varyanti