O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi s. R. Sharipov yer tuzish asoslari

Hozirgi davrda nafaqat bitta yer egaligiga, balki ma’lum ekologo-landshaftga ega, bir 
necha fermer xo‘jaliklarini o‘z ichiga olgan hududlarga ham bunday loyihalar ishlana 
boshladi va ular yer tuzish hujjatlariga aylanishdi. Bunday loyihalarningt vazifasi 
(Germaniya, Avstriya, Vengriya, Chexiya, Slovaxiya va boshqa davlatlarda faol ishlana 
boshlagan) –yerdan foydalanishlarning optimal turlarini, yer turlarining va ekinlarning 
agroekologiya talablari asosida agroekologik yo‘nalishlarini, mikrozapovedniklarni va 
boshqa tabiatni muhofaza qilish hamda hududni tashkil etishning injenerlik – xo‘jalik 
elementlarini joylashtirish bilan yer turlari va ekinlarning ratsional tarkibini tanlashdir. 

---

77 
Birinchidan
: yer tuzish buyurtmalarini avvalo, davlatning katta qismi raqobatchilik 
asosida davlat va xususiy kompaniyalar asosida taqsimlanadi. Buning uchun tenderlar, 
savdolar, tanlovlar tashkil etiladi. 
Ikkinchidan
: katta hududlarni va ko‘plab yer egaliklari va yerdan foydalanishlarni 
qamrab olgan yer tuzish promoterlar deb ataluvchi shaxslar yoki yer bozori qatnashuvchilari 
hisoblangan kompaniyalar qatnashuvida o‘tkaziladi. Belgilangan tadbirlani amalga oshirilishi 
investitsiyalarni yoki yer tuzishni amalga oshirish uchun boshlang‘ich kapital ajratiladigan 
izlab topish bo‘yicha tashabbusni o‘z zimmalariga oladi. Promoterlar (Promoter inglizcha so’z 
bo’lib tashkilotchi, tadbirkor, kuzatuvchi ma’nolarini bildiradi) hattoki loyihani amalga 
oshirish uchun yerni sotib olishlari, masalan, loyihani ishlashlari, tarmoqlarni, yo‘llarni 
qurishlari mumkin, keyin esa ayrim yer uchastkalarini shaxsiy uy-joy qurish uchun sotishlari 
mumkin.