O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi muhandislik iqtisodiyot instituti

I bob. NEFT VA GAZ QUDUQLARINI SAMARALI BURG‘ILASH VA SEMENTLASH ISHLARINING TAHLILI


1.1. Neft va gaz quduqlarnini sementlash va eritma suspensiyasini tayyorlash texnologiyasi o’rganish

Ishlatish tizmasi opressovka qilingandan keyin teshilish zonasi tuzli eritmani porsiyasi bilan to‘ldiriladi. Bundan keyin quduqni tubi qismigacha NKQ tushiriladi va sementlash agregatlari bilan ylanadi. Sementlash agregatining hajmiy idishi buferli ajratuvchi suyuqlik bilan to‘ldiriladi, boshqa idish esa tuzli eritma bilan to‘ldiriladi.

Suyuqliklarni haydash jarayoni NKQ tizmasidagi va xalqa oralig‘idagi bosim balansiga asoslanib, aniq ketma-ketlikda amalga oshiriladi.
- bufer ajratgich bilan V₁ hajmda mustahkamlash quvuri va NKQ oralig‘i orasidagi halqa fazosi H – balandlikgacha to‘ldiradi;
- hisobiy hajmidagi tuzli eritma;
- V₂ hajmdagi bufer ajratgich, NKQ tizmasini H – balandlik oralig‘idagi to‘ldiradi;
- haydovchi suyuqlik shunday hajmda haydaladiki, teshuvchi suyuqliklarni teshish to‘liq yetib borishini ta’minlaydi.
Birinchi va ikkinchi porsiya hajmidagi ajratib turuvchi suyuqlikni hajmi quyidagi formula yordamida aniqlanadi.
; .
Bunda: D₁ – ishlatish tizmasining ichki diametri;
D₂ va D₃ – NKQ – ni tashqi va ichki diametri.
Agar quduqda teshuvchi suyuqliklarni haydashdan oldin suvli aralashma bo‘lsa, qatlamga repressiya hosil qilish uchun og‘irroq suyuqlik haydaladi. Bunda suyuqlikni bostirish tugallangandan keyin NKQ bufer suyuqligini chegarasigacha undan keyin esa burg‘ilash aralashmasini suv bilan almashish chegarasigacha ko‘tariladi.
Teshishni boshlashdan oldin ME (maxsus eritma) ga tanaffus beriladi, ya’ni ish vaqtida eritma tarkibidagi muallaq zarrachalarni teshish zonasidan pastga zumpfga tushish ta’minlanadi.