O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi davlat universiteti mehnat ta’limi kafedrasi servis xizmati fanidan

Mustahkamlash uchun savollar:
Takrorlash uchun savollar
1. Tuxumlarni pishirish usullari o‘zaro qanday' farqlanadi? Pishirilgan tuxum qanday ishlatiladi?
2. Kolbasa bilan, qora non bilan, ko‘k piyoz bilan sarig‘i qoti­rilmay qovurilgan tuxum qanday tayyorlanadi?
3. Qaymoqni qovurilgan tuxumdan farqi nimzda? Tayyorlash usuli bo‘yicha quymoqlarning qanday turlari bor?
4. Sabzavot qnymali quymoqni tayyorlash uslubi chizmasini tu-zing.
5. Yopilgan quymoqlar qanday garnirlar bilan tayyorlanadi?

Adabiyotlar ro‘yxati:
Asosiy darsliklar va о‘quv qо‘llanmalar
1. Мo’minova М. Оvqat tayyorlash jarayoni.-Т.:«Аdabiyotlar jamg’armasi» 2006.-600 б.
2. Мo’minova М .Pazandachilik sirlari.-Т.:«O’qituvchi» 1995.-96 б.
3.Normaxmatov R.Оziq-оvqat tovarshunosligi.-Т.:«Меhnat» 2004.-212 б.
4.Proxorova N.Оziq –оvqatмоllari.-Т.:«O’qituvchi» 1991.-256 б.
5.Elmurodova S. Р., Аmonova Z. М. Pazandachilik texnologiyasi аsoslari.-Buxora. 2004.-227 б.

1-rejaning javobi Un va don mahsulotlarining ozuqaviy qiymati va ahamiyati.

Tayanch iboralar
Yerma xakida tushuncha, bugdoy yermasi, manniy yermasi, tarik yermasi. Arpa yermasi, perlovka yermasi, kora bugdoy yermasi, sholi yermasi, suli yermasi, makkajuxori yermasi, yermalarning sifat ko‘rsatkichlari, un, bugdoy uni, javdar uni, krupchatka uni, unni tortish usullari, unni sifatiga qo‘yiladigan talablar, non mahsulotlari, bo‘lochka mahsulotlari, teshikkulcha mahsulotlari, suxarilar, non mahsulotlari sifatiga qo‘yiladigan talablar.
Xamir mahsulotlaridan tayyorlanadigan. turli xil pishiriqlar rus xmilliy oshxonasining kurki hisob-lanadi. Piroglar, kulebyaklar, rasstegaylar, blinlar, blinchiklar va boshqa un mahsulotidan tayyorlanadigan taomlar keng tarqalgan. Xamir mahsulotining ozuqali ahamiyati tarkibidagi uglevod (kraxmal) miqdori bilan, o‘simlik oqsillari, yog‘lar, V va RR turkumida-gi darmondorilar bilan, belgiyanadi. Sariyog‘ bilan tayyorlanadigan xamir mahsulotlarida A darmondori-si bo‘ladi.
Xamir mahsuloti taomlari yuqori darajada to‘yim-li, tashqi ko‘rinishi chiroyli, xushxo‘r mazali va hidli bo‘lib,. b'oshqa mahsulotlarning ham hazm bo‘lishini osonlashtiradi.
Xamir va xamir mahsulotlari xamir qrruvchi va ko‘pirtiruvchi mashinalar bilan jihozlangan maxsus qandolatchilik sexlarida tayyorlanadi. Xamir qorish va undan mahsulot tayyorlash uchun turli idish va asboblardan foydalaniladi- )^umladan: qozonlar, kastryul-jalar, mexanik tovalar, yog‘och va qandolatchilik patnis-lari, har xil teshikli elaklar, jo‘valar, xamir kesuv-"chi shakldor pichoqlar, xamir yoyuvchi moslamalar, ezuv-chi yog‘och yoki metall xovonchalar, chilcho‘plar, qandolat-chillk qopchiqlari va ularning" har xil shakl beruvchi metall jihozli uchlari, har xil kurakchala'r ishlati-ladi.
Umumiy ovqatlanish korxonalarida quyidagi xamir turlari tayyorlanadi: xamirturush solingan va xamir­turush solinmagan; xamirturushsiz — yog‘, tuxum, sut, shirinlik solingan xamir, biskvit, qaynoq suvga qo-rilgan xamir, shakarli (pesochniy), qatlama, oddiy {chuchvaralar, ugra uchun), suyuq xamir (klyar uchun).
Xamirning sifati ularning g‘ovaklik darajasi bilan aniqlanadi. G‘ovak xamirdan tayyorlangan mahsu­lot iste’molda oson hazm bo‘ladi. Xamir mahsuloti tarkibidagi ko‘p miqdordagi kraxmalning hazm bo‘lishi qiyin U fermentlar ta’siri ostida tar'kibiy qism-larga ajralib, glyukozaga aylanishi lozim. Bu fer­mentlar asosan so‘lakda va oshqozon osti bezida bo‘la­di. So‘lak ta’sirida bo‘ktirish uchun xamir mahsulot­lari yumshoq bo‘lishi kerak. Xamir g‘ovakli 'bo‘lishi uchun turli yumshatuvchi moddalar ishlatiladi. Jum-ladan xamirturush, osh sodasi, ammoniy tuzi va hokazo. Xamirturush—ko‘zga ko‘rinmas mayda mavjudod (xamirturush qo‘ziqorini) hisoblanadi. Ularni hayoti uchun suyuqlikda'erigan holdagi shakar, oqsil, mineral edahsulotlar va qulay muhit bo‘lishi lozim. Ularni yashashi va ko‘payishi natijasida tayyorlangan xamir ichida ma’lum darajada kraxmalni parchalanishi na­tijasida spirt, karbonat angidrid gazi hosil. bo‘lib, xamirda g‘ovaklik holati yuzaga kelib, xamir hajmi oshadi.
Osh sodasi (natriy karbonat)— un ko‘rinishidagi oq mahsulot xamir qorilganda qo‘shib tayyorlanadi. Xamir tarkibidagi kislotalar bilan birikishi nati­jasida yoki xamirga yssiqlik ta’sir etishi natija­sida natriy karbonat o‘zidan karbonat angidrid chiqa-rib, mahsulot g‘ovakligi hosil qiladi.
Ammoniy- karbonat — oq un ko‘rinishidagi mahsulot.Bu mahsulot xamirga qo‘shib tayyorlanadi. Xamirga issiqlik ta’siri natijasida ammoniy karbonat parchalanib karbonat angidrid, ammiak va ma’lum darajada suv hosil qilishi natijasida tayyor mahsulot g‘ovak-ligi hosil bo‘ladi.