O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta‘lim vazirligi qarshi davlat universitetining pedagogika instituti

III. Ajratib yozish. 
1. 
Qo‘shma fe’lning qismlari ajratib yoziladi: 
imzo chekmoq, ta’sir etmoq, vafo qilmoq, 
sotib olmoq, olib kelmoq, olib chiqmoq
kabi. 
2
. Belgining ortiq yoki kamligini bildiruvchi 
och, to‘q, tim, nim, liq, jiqqa, lang 
kabi 
so‘zlar bilan kelgan sifat turkumiga oid so‘zlar ajratib yoziladi: 
och qizil, to‘q qizil, tim qora, 
nim pushti, liq to‘la, jiqqa ho‘l, lang ochiq
kabi. 
3. Har, hech, hamma, ba’zi, g‘ayri, bir, qay, u, bu, shu, o‘sha 
so‘zlari yonida kelgan 
so‘zdan ajratib yoziladi: 
har zamon, hech kim, hamma vaqt, ba’zi bir, g‘ayri tabiiy, bir qancha, 
bir yo‘la, bir oz, qay kuni, u erga, bu yoqdan, shu erdan, o‘sha yoqqa 
kabi. 
Lekin 
birpas, birato‘la, birvarakayiga, birmuncha, buyon (beri) 
so‘zlari qo‘shib 
yoziladi. 
Lotin yozuvi asosidagi imloga ko‘ra 
biroz
so‘zining ham qo‘shib yozilishi belgilab 
qo‘yilgan. 
 Qay so‘zi yer, yoq, yon 
so‘zlari bilan kelganda bir 
y
tushib qolishi natijasida bu so‘zlar 
qo‘shib yoziladi: 
Qiyoslang
: qay yerda – qayerda, qay yoqqa – qayoqqa, qay yondan – qayondan kabi. 
Qaybir, qayvaqt
so‘zlari ham qo‘shib yoziladi. 
4. 
Murakkab sonlarning qismlari ajratib yoziladi: 
yigirma besh, bir yuz ellik ikki
kabi. 
5. 
Kirillcha yozuv asosidagi imlo qoidalariga ko‘ra 
муз ёрар, иш ёқмас, қґл ёзма, шер 
юрак 
so‘zlari ajratib yoziladi deb belgilab qo‘yilgan. Lekin amaldagi lug‘atlarda turlicha yozib 
kelingan. Lotin yozuvi asosidagi imlo qoidalariga ko‘ra bu so‘zlarning qo‘shib yozilishi qat’i 
belgilab qo‘yildi: 
muzyorar, sheryurak, devyurak, ishyoqmas, qo‘lyozma 
kabi. 
6. 
Tojikcha izofali birikmalar ajratib yoziladi
: tarjimai hol, nuqtai nazar, oynai jahon, dardi 
bedavo
kabi. Shuningdek, yangi imlo qoidalarida izofa undosh bilan tugagan so‘zlarga i shaklida 
, unli bilan tugagan so‘zlarga yi shaklida qo‘shilishi belgilab qo‘yildi.