O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi qarshi muhandislik iqtisodiyot instituti

Apparatning tuzilishi va ishlash prinsipi. 
1. Apparat metal listlardan, bolt bilan mahkamlangan, turt burchakli 
shkafdir. 
2. Apparat quyidagi qisimdan tashkil topgan: suvli yopingich 2, o’txona 
kamerasi 1, konvektiv qism 7, qaytuvchi suvni uzatuvchi quvur 5, muri 6, suv 
uzatuvchi quvur 3, burilma kamera 8, gorelka 11, erga ulanishi 16. 
Qozon quyidagi tartibda ishlaydi. Gorelkada 11 tayorlangan yonuvchan 
aralashma (gaz – havo aralashmasi) otxonaga uzatiladi 1, va unda yonadi. Yonish 
kamerani boshi berk tufayli, yonish mahsulotlari markazi bo’yicha xarakatlanib, 
burulib orqaga qaytib, burama kamera 8 ga qaytadilar. Yonish mahsulotlari 

---

45 
harakatlaganda o’z issiqligini kamera devorchalar orqali, devorchani boshqa 
tomonidagi suvni qizdiradi va o’zlari soviydi. Burama kameradan chiqib, tutun 
gazlar konvektiv bo’limining boshida katta diametrli quvurlarda o’tadi, so’ngra 
kichik diametrli quvurlardan o’tiladi. Yonish mahsulotlar belgilangan 
haroratigacha sovutilib, tutunyig’uvchi hajmga, so’ngra tutun chiqaruvchi quvur 
orqali muriga va atmosferaga uzatiladi.
Suv qaytuvchi quvur 5 orqali suvli qoplama va o’txona kamera devorchalar 
oralig’iga uzatiladi. Suv, o’txonani devorchalarning tashqi yuzalariga,so’ngra 
yuqoriga ko’tarilib, burama kamera devorchalarni va konvektiv qismining 
quvurlariga yuvilib, qiziydi. Kerakli miqdorgacha qizdirilgan suv uzatuvchi quvur 
orqali ist’emolchiga uzatiladi.
Xavfsizlik avtomatikasi quyidagi asosiy qismlardan iborat: 
Himoyalovchi klapan; rostlovchi thermostat; avariyali thermostat; alanga 
datchigi; boshqarish pulti; asosiy gorelka. 
Pezometrik (bosimlar) grafigini tuzish maqsadida ikki quvurli isitish suv 
tarmog’ining turli qismini tashkil qiluvchi quvurlar diametrini va ularda siquvning 
haqiqiy yo’qotilishlarini aniqlashiga o’tamiz. 
Tuzilish chizmasi, tarmoq’ning ayrim qismlari uzunligi va iste‘molchilarda 
suvning sarfi 8 - rasmda keltirilgan. Tarmoqning tuzilish chizmasida ko’rsatilgan 
zadvijkalardan tashqari, uch o’qli payvandlangan tirsak o’rnatilgan.