Qo’shimcha adabiyotlar ro’yxati
6. Q.S. Shodieva. “Maktabgacha tarbiya yoshidagi bolalarning to’g’ri talaffizini tarbiyalash”.
Qo’llanma. 1995
7. “Maktabgacha ta’lim”. oynomasi.
8. Jurnalы «Doshkolnoe vospitanie», «Doshkolnoe obrazovanie»,
«Krug»
9. A.Jukova “Enstiklopediya razvitiya i obucheniya dlya doshkolnikov”. Sankt – Peterburg,
Moskva. «NEVA». Enstiklopediya- 2005
Internet saydlari ro’yxati:
23.
www. “ZiyoNET”
24.
www. “edu.uz”,
25.
www.tdpu.Uz.
26.
www. pedagog. Uz.
27.
www. tdpu-INTRANET. Ped.
28.
www. referatlar.uz.
29.
www. jlmt.uz.
Maktabgacha ta’lim muassasasida davolovchi jismoniy tarbiya va massaj
o’quv amaliyotidan o’quv dasturi
Fan dasturi O‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi muassasalarini Axborot-metodik ta’minlash
xizmati huzuridagi “O‘quv-metodik birlashmalari”ning 2017 yil ” 31”yiundagi 3-sonli yig‘ilish
bayonnomasi hamda Oliy va o‘rta maxsus, kasb-hunar tayyorlov yo‘nalishlari bo‘yicha
Muvofiqlashtiruvchi kengashning 2017 yil “18” avgustdagi 4-sonli majlis bayoni bilan
ma’qullangan.
Kirish
Maktabgacha ta’lim muassasalari uchun tarbiyachilar tayyorlashda “Maktabgacha ta`lim
muassasasida davolovchi jismoniy tarbiya va massaj” fanining o’qitilishi muhim o’rin tutadi. Fan
texnikaning tez suratda takomillashuvi hozirgi pedagoglar oldiga ulkan maqsadlarni qo’ydi.
O’quvchilarda sog’liq haqida asosiy bilimlarni ilmiy shakllantirishni ta`minlash ulardan pedagogik
va murabbiylik faoliyatida foydalanishni bilish bolalarda turli gigienik omillardan salomatlik,
chiniqtirishlikni shakllantirish va turli kasallikni davolovchi jismoniy tarbiya va massajni yanada
rivojlantirish maqsadida foydalanish.
Tuzuvchi:
Asqarova.Z.A
– Maktabgacha ta`limy yo`nalishi,
“Davolovchi massaj” fani o`qituvchisi.
Taqrizchilar:
Toirova.M.
– Nizomiy nomli TDPU Biologiya
fanlari nomzodi, katta ilmiy xodim.
Dastur mavzusi uzluksiz ta’lim tizimi asosida mo’ljallangan, unda inson organizmi va tevarak atrofni
o’zaro munosabati, turli ekologik omillarning bolalar salomatligi holati va ishchanligiga ta`sirini,
mashg’ulotni gigienik baholash va ularga optimal sharoitni yaratishning amaliy malakalarini
egallashni, shuningdek, jismoniy mashqlardan davolash maqsadida keng foydalanishga o’rgatiladi.
Fanning maqsad va vazifalari
Fanning maqsadi: O’quvchilarga maktabgacha ta`lim muassasalarida jismoniy tarbiya
mashg’ulotlarini to’g’ri tashkil etish, turli ekologik omillarni bola salomatligiga ta`sirini,
mashg’ulotni gigienik baholash kabi tushunchalarni rejalashtirish va to’g’ri o’tkazish usullari haqida
tushuncha berish bolalarni har tomonlama sog’lom barkamol bo’lib rivojlanishida turli jismoniy
mashqlardan, o’yinlardan foydalanish va maktabda muvaffaqiyatli o’qishlari uchun zamin yaratish
fanning asosiy maqsadidir.
Fanning vazifasi: Maktabgacha ta’lim muassalari yoshidagi bolalarning jismonan sog’lom va
baquvvat bo’lib rivojlanishi, bo’lajak tarbiyachining fan bo’yicha chuqur bilimga ega bo’lishini
ta`minlash, kasbiy tayyorgarligini oshirish. O’quvchilarda massaj haqida ma’lumotga ega bo’lish
bilan birga ularning bajarish turlari malakalarini amaliy egallashdan iborat.
Fan bo’yicha o’quvchilarning ko’nikma va malakalariga
qo’yiladigan talablar
Bilimlar: “Maktabgacha ta`lim muassasasida davolovchi jismoniy tarbiya va massaj” fanining o’ziga
hos xususiyatlari sog’lom bo’lishda turli kasallik, sog’liqni saqlashda massajning ahamiyati, uning
usullari hamda bajarish uslubiyati va texnikasi haqida bilim berish. O’quv mashg’uloti turli shakllarda
ma’ruza, baxs - munozara, ilg’or pedagogik, innovatsion va axborot texnologiyalardan foydalanib
o’tkazish.
Ko’nikmalar: Adabiyotlardan mustaqil ravishda foydalanish, mavzuga mos ko’rgazmali qurollar
tayyorlash, nazariy olgan bilimlarini amaliyot bilan bog’lash ya`ni massaj usullarini bajarish turlari,
ko’nikmalarini amaliy egallashni rivojlantirishdan iborat.
Malaka: Adabiyotdan foydalanish, mavzuga mos ko’rgazmali qurollar tayyorlash hamda nazariy olgan
bilimlarini amaliyot bilan bo’glash, massaj usullarini bajarish malakalarini shakllantirish. Massaj
usullarini bajarish malakalarini shakllantirish.
O’quv amaliyoti mavzulari bo’yicha o’qitish rejasi
№
Fanning bo’limlari va mavzular
nomi
H
a
m
m
a
si
Umumiy yo’qlama, soat
Darslar turi bo’yicha soatlar
taqsimoti(auditoriya yo’qlamalar)
J
a
m
i
N
a
z
a
r
iy
(m
a
’r
u
z
a
)
A
m
a
li
y
L
a
b
o
r
a
to
r
ia
l
is
h
i
se
m
in
a
r
la
r
K
u
r
s
is
h
i
M
u
st
a
q
il
i
sh
1.
Davolovchi jismoniy tarbiya va
massaj haqida tushuncha.
Organizmga ta’sir qilish mexanizmi.
7
6
6
1
2.
Massajning asosiy usullari va turlari.
9
6
6
3
3.
Silash,siqish (ezg’ilash) usuli.
9
6
6
3
4.
Ishqalash,uqalash va harakat
mashqlari.
9
6
6
3
5.
Maktabgacha yoshdagi bolalarda
uchraydigan kasalliklarda davolovchi
8
6
6
3
jismoniy tarbiya va massajni qo’llash.
Jami:
42
30
30
12
O’quv amaliyoti mavzularning mazmuni.
1. Davolovchi jismoniy tarbiya va massaj haqida tushuncha. Organizmga ta’sir qilish
mexanizmi.
( Amaliy)
Davolovchi jismoniy tarbiya va massaj haqida tushuncha. Organizmga ta’sir qilish mexanizmi.
Uqalashning markaziy va perifirik asab tizimiga ta’siri. Uqalashning pay va bo’g’imlarga ta’siri.
Uqalashning qon aylanish, qon tomir va limfatik tizimiga, nafas olishga, ichki organlarga ta’siri.
Uqalovchi uqalanuvchi,xona va jihozlarga qo’yiladigan gigienik talablar. Davolovchi uqalashning
qisqacha tavsifi va uning fin, shved va sharqiy tizimdan farqi
2.Massajning asosiy usullari va turlari.
(Amaliy)
Massaj usullari, uning turlari, shakllari haqida ma`lumot. Umumiy va mahalliy massajning tavsifi.
Umumiy massajning gavda qismlarida o`tkazish uslubiyati. Alohida usullarda, gavda qismlarida va
tartibli uqalashda vaqtni taqsimlash.
3. Silash,siqish (ezg’ilash) usuli
(Amaliy)
Silash va siqish usuli haqida tushuncha. Usulning fiziologik ahamiyati. Usul turlari. Usulning bajarish
uslubiyati va texnikasi. Usulni qo`llashdagi hatolar. Ushbu usullarni bajarish turlari malakalarini amaliy
egallash.
4. Ishqalash, uqalash va harakat mashqlari.
(Amaliy)
Ishqalash, iylash usuli va harakat mashqlari haqida tushuncha. Usul fiziologiyasining hususiyatlari. Usul
turlari. Usulning bajarish uslubiyati va texnikasi. Usulni qo`llashdagi hatolar. Ushbu usullarni bajarish
turlari malakalarini amaliy egallash.
5. Maktabgacha yoshdagi bolalarda uchraydigan kasalliklarda davolovchi jismoniy tarbiya va
massajni qo’llash.
(Amaliy)
Maktabgacha yoshdagi bolalarda uchraydigan turli xil kasalliklarda (yassitovonlik, lordoz,
kifoz, skolyoz) davolovchi jismoniy tarbiya va massajni qo’llash uslubiyati va texnikasi.
Fanning o’qitishda foydalaniladigan zamonaviy axborot va pedagogik
texnologiyalar
Fanni o’qitishda qo’llaniladigan zamonaviy axborot texnologiyalari alohida ahamiyatga ega. O’quv
mashg’ulotlarini sifatli, qiziqarli tashkil etish maqsadida axborot texnologiyalaridan foydalanish
o’quvchilarning kasbiy tayyorgarligi va ko’nikmalarini rivojlantirishda muhim omil bo’lib hisoblanadi.
Ta’lim metodlarini tanlashda har bir darsning vazifasi va mazmunidan kelib chiqqan holda yondashish
kerak. Buning uchun dars oqilona tashkil etilishi hamda ta’lim oluvchilarning qiziqishini hisobga olish
o’quv materiallarini alohida bo’laklarga bo’lib, ularni mazmunini ochib berishda har bir usuldan o’z
o’rnida foydalanish. “Tarmoqlash”, “Sinkven”, “BBB”, “Aqliy hujum”, “Romashka metodi”,
“O’rgimchak to’ri”, “Issiq kartoshka”,“Bahs munozara” kabi texnologiyalardan, shuningdek, audio,
video, kompyuter tehnikalaridan foydalaniladi.
Baholash ta`lim jarayonining ma`lum bosqichida o`quv maqsadlariga erishganlik
darajasini oldindan belgilangan mezonlar asosida o`lchash, natijalarni aniqlash va tahlil qilishdan
iborat jarayondir. Ta`lim jarayonida ta`lim oluvchilarning nazariy bilimlarini va aqliy layoqatini
baholashda og`zaki va yozma baholash topshiriq shakllaridan foydalaniladi.
Test usuli, reyting tizimi, o`quvchining bilim va ko`nikmalarini egallash jarayonini
nazorat qilishdan esa pedagogik jarayon natijalarini xolisona baholashda foydalaniladi.
O’quv fanining o’zlashtirish darajasini nazorat qilish va baholash
”Akademik litsey va kasb-hunar kollejlari o’quvchilarining bilim saviyasi, ko’nikma va
malakalarini nazorat qilishning reyting tizimi to’g’risida Nizom”ga ga muvofiq amalga oshiriladi.
Asos: O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Davlat test markazi Oliy
va o’rta maxsus ta’lim vazirligi va O’rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazining 2008 yil 30
apreldagi 01-148 q/q-son, 118-son, 16q/q-son qarori.
Joriy nazorat - Og`zaki so`rov, yozma ishlar, testlar, mashg’ulot jarayonidagi mustaqil
faoliyat, uy vazifalari ya`ni o`qituvchi o`z amaliyotida qo`llaydigan barcha so`rov turlarini o`z
ichiga oladi;
Oraliq nazorat-semestr tamom bo’lganda va o’quv dasturining tegishli bo’limi
tugallangandan keyin amalga oshiriladi. Uning asosida o’quvchi reytingi aniqlanadi. Bilimlar,
malaka va ko’nikmalarni baholash uchun O.N imtihonlar, testlar, sinovlar, kurs va malaka ishlari
o’tkaziladi;
Yakuniy nazorat - o’qish tugallangandan keyin davlat attestatsiyasi, imtihonlar, testlar,
malaka ishlari, diplom loyihalarini himoya qilish shaklida amalga oshiriladi. Test, yozma savollar
xajmi fanga ajratilgan soatdan kelib chiqib belgilanadi.
Foydalanilgan asosiy darslik va o`quv qo`llanmalar, elektron ta`lim resurslari hamda
qo`shimcha adabiyotlar ro`yxati:
1. O`zbekiston Respublikasining “Ta’lim to’g’risida”gi qonuni T.1997
2. O`zbekiston Respublikasi “Kadrlar tayyorlash milliy dasturi” T.1997
3. I.A.Karimov “Barkamol avlod-O`zbekiston taraqqiyoti poydevori” T.1997
4. Usmonxo`jayev.T.S, Islomova S.T. “ Maktabgacha ta`lim muassasalarida jismoniy tarbiya “,
“Ilm-Ziyo” 2006-yil
5. Usmonxo`jayev T.S, Tursunov. “ Jismoniy tarbiya nazariyasi va uslubiyoti”, “ O`qituvchi” 2005,
2008, 2009-yillar.
6. Usmonxo`jayev T.S, Akramov J.A “ Jismoniy tarbiya” “O`qituvchi” 2006.
7. Usmonxo`jayev T.S, Raximov M.M “ Jismoniy tarbiya va sport mashg`ulotlar” “O `qituvchi”
2005.
8. T.M Saidov, Q.A Nurmuxammedov, Sh. G` Xo`djayev. “ Sog`lomlashtirish badantarbiyasi,
gigiena va sport massaji” “Ilm-Ziyo” 2007.
"MAKTABGACHA TA’LIM MUASSASASIDA KORREKSION ISHLAR" O’QUV
AMALIYOTI
O’QUV DASTURI
Tuzuvchilar:
Ayupova
Mukarram
Yo’ldashevna
- Nizomiy nomidagi Toshkent davlat
pedagogika universiteti, pedagogika
fanlari nomzodi, professor
Saydaliyeva Saida
Najim qizi
–
Toshkent
pedagogika
kolleji
o’qituvchisi
Taqrizchilar:
Axmedova Zuhra
– Nizomiy nomidagi Toshkent davlat
pedagogika universiteti, Defektologiya
fakulteti pedagogika fanlar nomzodi,
dotsent
Sabirova
Muazzam
Nigmatullayevna
- 480-Maxsus
maktabgacha
ta’lim
muassasasi raxbari
Fan dasturi O‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi muassasalarini Axborot-metodik ta’minlash
xizmati huzuridagi “O‘quv-metodik birlashmalari”ning 2017 yil ” 31”yiundagi 3-sonli yig‘ilish
bayonnomasi hamda Oliy va o‘rta maxsus, kasb-hunar tayyorlov yo‘nalishlari bo‘yicha
Muvofiqlashtiruvchi kengashning 2017 yil “18” avgustdagi 4-sonli majlis bayoni bilan
ma’qullangan.
KIRISH
O'zbekiston Respublikasining “Ta'lim to'g'risida”gi Qonuni hamda “Kadrlar tayyorlash
Milliy Dasturi” ta'lim-tarbiya, shu jumladan maxsus ta'lim-tarbiya oldiga bir qator vazifalarni
qo'ydi. Milliy istiqlol g'oyalari va tamoyillariga asoslangan holda jamiyatimizning mustaqillik
yillarida orttirilgan taraqqiyot tajribasi tahlil qilinganida, ijtimoiy hayotning muhim tarkibiy
qismi sifatida barcha sohalarda ta'lim-tarbiya va uning mazmuni tubdan o'zgardi.
O'zgarishlarning genezisi ta'lim sohasida davlat siyosatining huquqiy va metodologik asoslarini
yaratib berishdan boshlanadi.
Bulardan yeng muhimlari –ta'limning yangi tizimiga qo'yilgan hozirgi davr talablaridan
kelib chiqqan holda mahsus pedagogika fanini yanada taraqqiy yettirish, rivojlanishida nuqsoni
bo'lgan bolalarni jamiyatning faol a'zolariga aylantirish hamda maxsus ta'lim sohasida yetuk
mutahassislar tayyorlashdan iborat.
Mazkur
dastur
Pedagogika
kollejining
“Maktabgacha
ta`lim”
yo`nalishidagi
“Ixtisoslashtirilgan bolalar maktabgacha ta’lim muassasalari tarbiyachisi” ixtisosligi bo'yicha
bilim oluvchi o`quvchilar uchun tuzildi.
O’quv amaliyoti dasturi 30 soatga mo'ljallangan bo'lib, bunda dastur o’z ichiga maxsus
maktabgacha ta’lim muassasalsrida tarbiyachi tomonidan olib boriladigan asosiy ishlar
mazmunini qamrab olgan.
Fanning maqsadi va vazifalari
Fanning maqsadi: O’quvchilarga maxsus maktabgacha ta'lim muassasalarida tarbiyachi
tomonidan olib boriladigan ishlarlar mazmunini meyoriy xujjatlarni yuritish, guruhli va yakka
mashg’ulotlarini olib borish ishlarini tashkil yetishni o’rgatishdan iborat.
Fanning vazifalari: O'quvchilarni maxsus maktabgacha ta'lim muassasalarida
tarbiyachining yurituvchi ish xujjatlari bilan tanishtirish, guruhli va yakka mashg’ulotlarini o’tish
uchun reja matn tuzishga, maktabgacha ta’lim yoshidagi nolalarda uchraydigan nutq
nuqsonlarini farqlashni o’rgatishdan iborat.
Fan bo’yicha o’quvchilarning bilimi, ko’nikma va malakalariga qo’yiladigan talablar
maxsus maktabgacha ta’lim muassasalari tarbiyachisining ish xujjatlarini;
maxsus maktabgacha ta’lim muassasasida guruhli mashg’ulotlarni o’tish uchun
mashg’ulot ishlanmasini tuzishni va mashg’ulot o’tishni;
maxsus maktabgacha ta’lim muassasasida yakka mashg’ulotlarni o’tish uchun
mashg’ulot ishlanmasini tuzishni va yakka mashg’ulotlarni o’ta olishni;
maktabgacha ta’lim yoshidagi bolalarda uchraydigan nutq nuqsonlarni;
alohida yordamga muxtoj bolalar bilan ishlashni bilish;
maxsus maktabgacha ta’lim muassasalari tarbiyachisining ish xujjatlari bilan ishlay
olishni;
maxsus maktabgacha ta’lim muassasalarida mashg’ulot o’tish uchun mashg’ulot
ishlanmasini yozish va guruhli mashg’ulot o’tish;
maxsus maktabgacha ta’lim muassasalarida yakka mashg’ulot o’tish uchun
mashg’ulot ishlanmasini yoza olish va yakka mashg’ulot o’ta olish;
maktabgacha ta’lim yoshidagi bolalarda uchraydigan nuqsonlarini bilish;
alohida yordamga muhtoj bolalar bilan mustaqil ishlash ko’nikmalariga ega
bo’lish;
Fanning o’quv rejadagi boshqa fanlar bilan bog’liqligi, uslubiy jihatdan uzviyligi va
ketma-ketligi
Maktabgacha ta’lim muassasasida korreksion ishlar o’quv amaliyoti umumkasbiy
fanlardan anatomiya, fiziologiya va gigiyena, maktabgacha ta’lim pedagogikasi, umumta’lim
fanlaridan oila psixologiyasi, maxsus fanlardan: Defektologiya asoslari, Korreksion ishlar
metodikasi, Maxsus psixologiya, Maxsus pedagogika, Maktabgacha yoshdagi bolalar nutqini
o’stirish nazariyasi va metodikasi, Bolalar adabiyoti, Logopediya, Maktabgacha ta’lim yoshidagi
bolalarning matematik tushunchalarini rivojlantirish nazariyasi va metodikasi, Rasm, buyumlar
yasash va tasviriy faoliyat metodikasi kabi fanlar bilan o’zaro bog’langan.
Fanni o’qitishda foydalaniladigan zamonaviy axborot va pedagogik texnologiyalar
O'quvchilarning ushbu o’quv amaliyotini samarali o’zlashtirishda zamonaviy pedagogic
tehnalogiya metotlardan foydalanish, yangi interfaol pedagogik tehnalogiyalni tag’big’ qilish
multimediye tizimidan foydalanish o’quvchi shaxsiga yo’naltirilgan holda tashkil yetish muhim
ahamiyatga yega. Darslarni tashkil qilishda aqliy hujm “charxpalak”, “klaster”, “BBB
tehnalogiyasi“, ”issiq kartoshka”, “o’rgimchak to’ri” kabi o’yinli tehnalogiya metodlari
foydalanish lozim. O’quvchilarning dars jarayonidagi nazariy, amaliy va mustaqil faoliyatlari
natijasida baxolashda test, amaliy topshiriq, nazoratning tehnalogiyali usullarni qo’llash o’z-
o’zini va guruh ishini xolisona va izohli baxolashni tashkil yetish zarur.
O’quv-tarbiyaviy jarayonni tashkil qilishning mohiyatini anglab yetish, boshqaruv
psixologiyasini bilish, o’quv jarayoniga taalluqli qonun va qonuniyatlarini bilishi, dars
jarayonini, dars tiplari va o’quvchilar faoliyatini tashkil yetishni bilish, o’qitishning metod va
shakllarini tanlash, ta’lim jarayoniga qo’llash malakalari, nazorat shakllari va o’qitish
vositalarini tanlash va foydalanish, o’quv-tarbiyaviy jarayonini loyihalash malakalari mavjudligi
har bir pedagog uchun zarurdir.
O’quv amaliyotining mavzuviy taqsimlanishi
ASOSIY QISM
№
Fanning bo'limlari va mavzular
nomi
Umumiy yuklama, soat
H
am
m
as
i
O’quv amaliyoti bo'yicha soatlar
taqsimoti (Auditoriya yuklamalari)
M
u
st
aq
il
i
sh
Jam
i
N
az
ar
iy
(m
a'
ru
za)
A
m
al
iy
L
ab
ar
at
or
iya
is
h
i
S
em
in
ar
K
u
rs
i
sh
i
loyi
h
as
i
1
Maxsus
maktabgacha
ta'lim
muassasalari tarbiyachisining ish
xujjatlari
8
6
6
2
2
Maxsus
maktabgacha
ta'lim
muassasasida
guruhli
mashg'ulotlarni
o'tish
uchun
mashg'ulot ishlanmasini tuzish va
o'tkazish
10
6
6
4
3
Maxsus
maktabgacha
ta'lim
muassasasida yakka mashg'ulotlarni
o'tish
uchun
mashg'ulot
8
6
6
2
ishlanmasini tuzish va o'tkazish
4
Maktabgacha
ta'lim
yoshidagi
bolalarda
uchraydigan
nutq
nuqsonlarini o'rganish
8
6
6
2
5
Alohida yordamga muhtoj bolalar
bilan ishlash.
8
6
6
2
Do'stlaringiz bilan baham: |