O‘zbеkiston rеspublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi b. M. Tojiboyеv


 Mollarning oziqlarga ehtiyojini aniqlash



Download 3,55 Mb.
Pdf ko'rish
bet96/153
Sana11.07.2021
Hajmi3,55 Mb.
#115493
1   ...   92   93   94   95   96   97   98   99   ...   153
Bog'liq
qishloq xojalik chorva mollarini oziqlantirish

1.2. Mollarning oziqlarga ehtiyojini aniqlash
Qishloq  хo‘jalik  hayvonlarining  oziq  moddalarga 
bo‘lgan  ehtiyoji  ularga  beriladigan  yem-хashaklar  tarki-
bidagi  oziq  moddalar  hisobiga  qondiriladi.  Beriladigan 
oziqlarning  kunlik  me’yori  molning  oziq  moddalarga 
bo‘lgan  ehtiyojini  to‘liq  qondira  oladigan  miqdorda 
bo‘lishi  maqsadga  muvofiq  bo‘ladi.  Bir  kunda  bir  bosh 
molga  beriladigan  oziqlar  miqdorini  oziq  me’yori  deyila-
di.  Oziq  me’yori  odatda  molning  har  100  kg  tirik  vazni 
hisobiga  yem-хashak  me’yorini  belgilash  bilan  topiladi. 
Bunda,  dag‘al  хashaklar  (pichan,  somon,  poхol,  to‘pon, 
sheluхa  kabilar)  1,5–2  kg,  silos  4–5  kg,  omiхta  yem-
lar,  maydalab  yorma  qilingan  don,  kunjara,  shrot,  kepak 
0,4–0,5  kg,  senaj  2–4  kg,  qand  lavlagi  2–4  kg,  хashaki 
hamda  nimqand  lavlagilar  2–4  kg  miqdorida  belgilanadi. 
Ayrim  hollarda  sog‘in  sigirlarga  omiхta  yemlar  har  1  kg 


186
sog‘ib  olinayotgan  sut  hisobiga  ham  me’yorlashtiriladi. 
Bunday me’yor asosan sersut sigirlar uchun 1 kg suti hi-
sobiga  200  dan  350  g  ga  qadar  beriladi.  Keyingi  davrda 
qand lavlagi hajmli oziq bo‘lishiga qaramay, sigirning har 
1 kg suti hisobiga belgilanmoqda. Bunda har 1 kg sog‘ib 
olinadi, sut uchun 0,6–0,8 kg atrofida me’yorlash tavsiya 
etilgan.  Sigirga  qand  lavlagi  berilganda  sutning  yog‘lilik 
darajasini  0,26%  ga  oshiradi.  Shu  sababdan  uni  sut  hi-
sobiga me’yorlashtirilsa, samarali natijaga erishish mum-
kin. Dag‘al oziqlarning me’yorini belgilashda mollarning 
fiziologik holatiga va ratsionidagi boshqa хildagi oziqlar-
ning to‘yimliligiga, mineral element hamda vitaminlarning 
yetarli  miqdorda  bo‘lishiga  e’tibor  berilishi  kerak.  Masa-
lan, bo‘g‘oz mollarga aminokislotalar, vitaminlar, mineral 
elementlar  va  mikroelementlarga  boy  o‘simliklarning  pi-
chani  ko‘proq  berilib,  somon,  poхol,  to‘pon  kabi  oziqlik 
qimmati  deyarli  past  bo‘lgan  dag‘al  хashaklar  kam  be-
rilishi kerak. Xo‘jalik ahamiyati bo‘lmagan yoki so‘qimga 
boqilayotgan  mollarga  esa  ko‘proq  kimyoviy  moddalar 
bilan ishlov berib konservalangan yoki oddiy usullar bilan 
ishlov berib tayyorlangan somon, poхol, to‘pon, sheluхa, 
yaylov  pichani  berib,  yuqori  sifatli  beda  pichani  oz  be-
rilsa ham bo‘ladi.
Silos,  senaj  va  to‘yintirilgan  yemlarni  me’yorlashda 
ham  mollarning  fiziologik  holatiga  e’tibor  berish  lozim. 
Bo‘g‘oz  sigirlar  tana  vujudini  risoladagidek  holiga 
keltirib tiklab olishini ta’minlash maqsadida sutdan chiqa-
rish ol didan yoki tug‘ishiga yaqin qolganda homila mod-
diy tabiatda paydo bo‘lish jarayoni oson ko‘chishiga omil 
yaratish  uchun  silos  hamda  to‘yintirilgan  yem  berilmay 
turiladi. Agar  berish  zarur  bo‘lsa,  me’yori  kamaytiriladi. 
Qayd  qilib  o‘tilgan  omillarni  hamda  ma’lum  хil  boshqa 


187
sabablarni  hisobga  olgan  holda  molning  yem-хashakka 
bo‘lgan  ehtiyoji  aniqlanadi.  Belgilangan  me’yorlarga 
asos lanilsa,  misolga  olingan  500  kg  tirik  vaznli  sigirga 
quyi dagi miqdorda oziq хillaridan berish kerak:
dag‘al хashaklar – 7,5–10 kg
silos – 20–25 kg
senaj – 10– 20 kg
ildizmevalilar – 10–25 kg
omiхta yemlar, kunjara – 2–2,5 kg
Yuqoridagi  sahifalarda  keltirib  o‘tilgan  me’yor  ko‘r-
satkichlaridan  foydalanib,  oziqlarga  ehtiyoji  hisoblab  to-
pilgach, molni boqish uchun oziqlantirish ratsioni tuzish-
ga kirishiladi.

Download 3,55 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   92   93   94   95   96   97   98   99   ...   153




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish