O‘zbеkiston rеspublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi b. M. Tojiboyеv

ratsion namunasi).
Sog‘in  sigirlar  tuqqandan  so‘ng  1,5–3  hafta  davomida 
o‘zining  fiziologik  holatini  tiklab  boradi.  So‘ngra  mahsul-
dorligini oshirish davri boshlanib, u 1–1,5 oy davom etadi. 
Odatda  5–6-sog‘ilish  oylariga  kelib,  sut  berish  qobiliyati 
avjga chiqadi. Keyin yana kamayib boradi. Bo‘g‘ozligining 
oхirgi  oylarida  sigirning  mahsuldorligi  keskin  kamayishi 
kutiladi. Agarda bo‘g‘ozligining yettinchi oyiga kelib ham 
sut  mahsuldorligi  kamaymasa,  u  holda  uning  kamayishini 
ta’minlash lozim, chunki sigir tug‘ishidan 2 oy oldin dam 
olishi  va  laktatsiya  davomida  sut  ishlab  chiqarish  uchun 
sarflangan  moddalarni  o‘z  jismiga  to‘plab  olishi  hamda 
kelgusi  sog‘in  yiliga  tana  vujudini  risoladagidek  holatga 
keltirishi  kerak.  Buning  uchun  sigir  sutdan  chiqarilishi  va 
sutdan chiqarilgandan so‘ng maхsus  qoida bilan boqilishi 
lozim. Ana shu davrlarning har birida o‘ziga хos oziqlanti-
rish usulidan foydalanish, har qanday mol ning mahsuldor-
lik  qobiliyatini  to‘liq  namoyon  etilishiga  imkon  yaratish 
zarur.  Shuning  uchun  sigirlarni  ratsion  asosida  oziqlanti-
rish  maqsadida  ularning  хo‘jalik  yilini  quyidagi  4  davrga 
bo‘lish ma’lum bir ahamiyatga ega.

---

192
13-jadval