O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi o `zbekiston respublikasi qishloq xo`jaligi vazirligi

Nazorat savollari
1.Mashina bilan sut sog‘ishning fiziologik asoslari va unga qo‘yiladigan zootexnik talablarni sanang?.
2. Sigirni sog‘ishga tayyorlash jarayonini tushuntiring?
3.Mashina bilan sog‘ishdagi zootexnik talablarni aytib o’ting?
4.Mashina bilan sut sog‘ish usullari ayting?
5.Sog‘ishapparatlari turlarini tushuntiring ?
6.Sog‘ishapparatlari tuzilishi va ishlashini ayting?
7.Qoramolchilikda foydalanilayotgan sog‘ish qurilmalarining tasnifini sanang?
8. Stanoklari parallel o‘tiladigan qilib o‘rnatilgan sog‘ish qurilmalari joylashtirish tartibini ayting?
9.Og‘illarda sigirlarni sut quvurlari orqali sog‘ib olish qurilmalari ISH jarayonini tushuntiring?
10. «Tandem» tipidagi sog‘ish qurilmalari ishlashini tushuntiring?
11..Sutga dastlabki ishlov berish tizimi va mashina jihozlari ajydalanish tartibini ayting?


9-Mavzu: Chorvachilik fermalarida sutga dastlabki va qayta ishlov berishni mexanizasiyalash
Reja
1. Sutga dastlabki ishlov berish texnologiyasi.
2. Sutni tozalash.
3. Sutni sovitish.
4. Sutni pasterizatsiyalash.
5. Sutni separatsiyalash.
6. Sutlarni qayta ishlash.
1.Umumiy holda sutning sog’ilgan paytdagi holatini saqlashda dast­labki ishlov berish qo’yidagi ishlardan iborat: tozalash, sovitish, saqlash, hisobga olish. Ba’zi hollarda unga qo’yidagi jarayonlar ham ki-ritiladi: pasterizatsiyalash, separatsiyalash, normallashtirish.
Qayta ishlov berish jarayonlari sutning berilgan xususiyatlarini o’zgartirishga, ya’ni ichimlik suti, qaymoq, tvorog, yog’, pishloq va sut mahsulotlarini olishga mo’ljallangan.
Xo’jaliklarda sutga faqat dastlabki ishlov berib qolmasdan, bal­ki uni qayta ishlab, tayyor mahsulotlar, jumladan; sut, qatiq, qaymoq, pishloq, yog’ va boshqalar olinadi. Bu mahsulotlarni olish uchun bajari-ladigan ishlar asosiy va yordamchi ishlarga bo’linadi. Asosiy ishlarni gomogenizatsiyalash, aralashtirish, presslash, yog’ olish va boshqalar tash-kil qiladi. Issiqlik bilan ishlov berish (pasterizatsiyalash, qizitish, sovitish). Yordamchi jarayonlarga biokimyoviy (bijg’itish, uyutish, vita-minlash, yetiltirish, kimyoviy ishlov berish va boshqalar): mexanik (to­zalash, normallashtirish, qabul qilish, o’lchash, namuna olish, sifatini aniqlash, tashish, shisha idishlar va yog’ o’lchagichlarni yuvish, sterizatsiya-lash, mahsulotni saqlash va topshirish) kiradi.
Fermada sut sog’ish va unga ishlov berish ketma-ketlik bilan yo’lga qo’yilgan bo’lsa, bu texnologik sxema qo’yidagicha bo’lishi mumkin: sog’ish - tozalash - 7°S haroratgacha sovitish - qabul qilish - qaydlash - topshirish.
Ichimlik suti tayyorlash qo’yidagi texnologik sxemasi bo’yicha amalga oshiriladi: nordonligi 20 gr dan yuqori bo’lmagan sutni qabul qilish - sortlarga ajratish - tozalash - yog’liligi 3,2 yoki 2,5% bo’lguncha normallashtirish - pasterizatsiyalash - sovitish - idishlarga qo’yish - idishlarning og’zini mahkamlash - topshirish.