O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika unversiteti huzuridagi pedagog kadrlarni qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish tarmoq markazi

O

linish usullari. 1. Tuzilishida qo’shbog’ bo’lgan birikmalarga nitril guruhini kiritib, so’ngra karboksil guruhi hosil qilish orqali olish mumkin, ya’ni:

2. Agar dastlabki modda tarkibida karboksil guruhi bo’lsa, u holda qo’shbog’ hosil qilish orqali to’yinmagan kislota olinadi, masalan:

y

oki

Fizik va kimyoviy xossalari. To’yinmagan kislotalar to’yingan kislotalarga qaraganda zichligining va kislotalik konstantasining kattaligi bilan farq qiladilar.

Ular ikki xil xususiyatni namoyon qiladilar, ya’ni kislotalar kabi tuzlar, angidridlar, amidlar, murakkab efirlarni hosil qilsalar, qo’shboshning hisobidan biriktirib olish, polimerlanish kabi reaksiyaga kirisha oladilar.

Agar qo’shbog’ karboksil guruhiga nisbatan - yoki -holatda joyilashgan bo’lsa, bunday kislotalarga turli reagentlarning birikishi Markovnikov qoidasiga teskari boradi.

Akril, metakril kislota va ularning efirlari etilen uglevodorodlariga qaraganda oson polimerlanadilar: