O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi navoiy davlat konchilik instituti

7.3 - misol. Birlik pog‘onali signal uchun ni topilsin.

Bu quyidagi qatorga mos keladi: . Shunda bo‘ladi. bo‘lgani uchun bo‘ladi.


Nаzоrаt vа muhоkаmа sаvоllаri

1. 
   Impulsli avtomatik boshqarish tizimlarning o‘ziga xos xususiyati nimada?
   
2. 
   Panjarali funksiya deganda qanday funksiyani tushunasiz?
   
3. 
   To‘g‘ri va teskari ayirmali tenglamalarni tushuntiring.
   
4. 
   Laplasning diskret almashtirishi va uning xossalari.
   
5. 
   Chiziqli ayirma tenglamalarni yechishning qanday usullarini bilasiz?
   
6. 
   Diskret uzatish funksiyasini tushuntiring.
   

MA’RUZA №11


IMPULSLI SISTEMALARNING CHASTOTA XUSUSIYATLARI.


Reja:

1. 
   Diskretli o‘zgartirishning chastota xususiyatlari
   
2. 
   Ma’lumotlarni tiklash
   
3. 
   Ochiq tizimning impulsli uzatish funksiyasi
   
4. 
   Berk tizimning impulsli uzatish funksiyasi
   
5. 
   Impulsli tizimlardagi jarayonlar.
   

1. Diskretli o‘zgartirishning chastota xususiyatlari

Diskret o‘zgartirishlar (yulduzcha bilan ifodalangan)ni boshqacha ko‘rinishda ham tasavvur qilish mumkin.

Quyidagicha tasavvur foydalanamiz:
(7.41)
yoki
,
bunda – kvantlash chastotasi, rad./s.
Bunday o‘zgarishning asosiy xususiyatlarini aytib o‘tamiz.
1. bu – davr bilan o‘zgaruvchi parametrning davriy funksiyasi:
. (7.42)
(7.39) ga ko‘ra .
Eyler formulasi asosida , chunki
Demak, , shuni isbotlash talab etilgan edi.
2. Agar funksiyaning qutbi bor bo‘lsa, ning qutblari bunda bo‘ladi.
ning nollari holati ham davr bilan davriylikka ega (7.19 - rasm). Rasmda nollar doirachalar bilan, qutblar – kesishgan chiziqlar bilan ifodalangan. Ular asosiy va qo‘shimcha polyusalarda cheksiz marta hozir. Bu kamchilikdan qutilish uchun ni ga almashtirish kerak. Shunda tekisligining xayoliy o‘qidagi dan gacha kesimi tekislikdagi birlik radiusli aylanasiga o‘tadi (7.20 - rasm).





7.19 - rasm. ning qutblari va nollarining joylashuvi.



7.20 - rasm. ning qutblari va nollarining joylashuvi.

Bunda tekislikning chap yarmidagi davriy takrorlanuvchi qutblarga (misol uchun) mos hamma nuqtalar tekisligining doirasi ichidagi bitta nuqta ga o‘tadi. O‘ng o‘rindagi davriy takrorlanadigan nollarga (misol uchun) hamma nuqtalar esa tekisligining doirasidan tashqaridagi bitta nuqta ga o‘tadi.

3. Agar 7.21,a - rasmda keltirilgan, amplituda spektrli signallar kvantlansa, amplitudali spektr 7.21,b - rasmdagi kabi, esa 7.21,d - rasmdagi kabi bo‘ladi. Boshqacha aytganda ideal filtrda signalni tanlash mumkin, noidealda – iloji yo‘q. Ideal filtr deganda, o‘tkazish polosasidagi birlik kuchaytirish koeffitsiyenti va polosadan tashqarida nolli kuchaytirish koeffitsiyenti bo‘lgan filtr tushuniladi.

d

7.21 - rasm. va signallarning chastotali spektrlari.