O‟zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta„lim vazirligi namangan davlat universiteti yunusova gulshoda nozihovna

Amaliy mashg‟ulotga oid TOPSHIRIQLAR: 
1.Moodle haqida tushuncha bering, uning yaratilishi va tarkibi haqida bayon 
eting. Daftarga yozing. 
2. Moodle o‘quv platformasining ishlash prinsipini tushuntiring, uni yozma 
bayon eting. 
3. Moodle o‘quv platformasida qanday qilib elementlar yaratilishini bayon 
eting:ma‘ruza, test elementlarining yaratilishi, talabalarning test buyicha 
baholanishi 
qanday 
amalga 
oshirilishini,glossariy,adabiyotlar 
va 
amaliy 
mashg‘ulotlar elementlari haqida bayon eting. 
4. Moodle o‘quv platformasida qanday qilib kurs yaratilishini va unga 
elementlari quyilishuni bayon eting.Baholash tizimini qanday amalga oshirilishini 
bayon qiling.
Baholash jadvali: 
Max baho 
5 baho 
1-Topshiriq 
2-Topshiriq 
3-Topshiriq 
4-Topshiriq 
Talabaning 
bahosi

---

122 
Talabaning 
imzosi 
O‘qituvchining 
imzosi 
 
AMALIY MASHG‟ULOT №10 
Smart-kitob - Smart-muhitni tashkil qilib Smart-ta‟limni yaratish 
omili sifatida. 
Amaliy mashg‘ulotning texnik ta‘minoti: 
Videoproektor, kompyuter Pentium-4, Smart kitob, kerakli vositalar. 
Amaliy mashg‘ulotning maqsadi:Talabalarga Smart ta‘lim, Smart-
kitob,Smart o‘quv jarayoni, electron kitob,smart texnologiyalar, smart 
texnologiyalar tasnifi va ulardan foydalanish usul va vositalari, electron content 
yratish usulslari haqida ma‘lumot va tushuncha berish. 
Amaliy mashg‘ulotning bayoni: 
Smart ta‘lim – ta‘limga yangi yondoshuv. 
Smart education ko‘p mamlakatlarda standart hisoblanmaydi, uning asosiy 
g‘oyasi nimada o‘zi?Bu savolga javoban ta‘limga yondashishlarni rivojlanishini 
ko‘rish kerak.Uni shartli uchta etapga bulib, 5ta kuriladigan narsa asosida qarash 
mumkin^: bilimlar, texnologiyalar, o‘qitish, o‘qituvchi va biznes. Kechagina 
talabalar uchun bilim manbai o‘qituvchi bo‘lgan bo‘lsa, talaba faqat auditoriyada 
bilim olishi mumkin edi, faqat kitob orqali bilimlarini kengaytirgan bo‘lsa, hozirda 
bu jarayon garbda va Rossiyada hamda O‘zbekistonda boshqacha tus olmoqda. 
Universitetlarnng ham ilgari maqsadi industrial ishlab chiqarish uchun 
mutahassislarni tayyorlash bo‘lgan. ―Hozirda‖ bilimlar nafaqat o‘qituvchidan 
talabaga, balki talabadabn o‘qituvchiga ham o‘tkaziladi. Bu esa bilimlarning yangi 
sathini yaratishga imkon beradi. Endi o‘qiuvchi bilimlarni nafaqat 
auditoriyaga,balki 
internetga, 
masofaviy 
vositalarga, 
saytlarga 
quyishi 
mumkin.Bunda ta‘lim texnologiyalari qo‘llanilishi mumkin.Biznes sohasiga 
masalan, biznes bilimlariga tayyor mutahassislar, ta‘limga esa ta‘lim buyicha 

---

123 
bilimlarga ega mutahassislar zarur.‖Ertaga‖ talaba uchun bilimning bosh manbai 
sifatida Internet bo‘ladi, texnologiyalar individual yangi bilimlarni yaratishga 
yo‘naltirilgan bo‘ladi. O‘qitish jarayoni bilimli ob‘ektlarni ixtiyoriy yo‘nalishlarda 
studentdan o‘qituvchiga, studentdan studentga va teskari yo‘nalishda harakatda 
bo‘lishini ko‘zda tutadi. Bitiruvchi nafaqat o‘z sohasining mutahassisis balki 
biznes sohaga yoki ta'limga biznes partnyor yoki tadbirkor hamda ta'lim 
yonalishining mutahassisis sifatida muhitga kirishib ketadi. Oldingi o‘n yillikda 
shunday atributli raqamli jamiat shakllandi, bularga misol uchun, bilimlar iqtisodi, 
electron armiya, electron hukumat, electron madaniyat, electron ta‘lim, electron 
sog‘liqni salomatlashtirish, electron fan kiradi. Raqamli jamiyatga elektronta‘lim 
singib ketib, uning markaziy, Sistema-yaratuvchi elementi hisoblanadi.Lekin 
electron ta‘lim haqida so‘z borganda asosan texnologiyalarga asosalnib kelingan. 
Bugugngi kunda etakchi universitetlarning bazasi shunday pog‘onaga kediki, 
undagi o‘zgarishlar juda katta o‘zgarishlar bera olmaydi. Yani ular o‘z chuqqisiga 
erishishdi, desak mubolag‘a bo‘lmaydi. Elektron ta‘lim endi inovatsiya 
bo‘laolmaydi, unda tushinilmagan tomonlar yo‘q. Talabalar uchun kirishga ruhsat 
etilgan content, o‘qituvchi va talabalar o‘rtasidagi teskari aloqa, ular o‘rtasida 
bilimlar buyicha muloqot qilish, bu barchasi texnologiyalarga kiradi. Keyingichi? 
Bu texnologiyalar bilan insonlar nima qilishadi? Bu savollar Smart education 
sohasiga tegishli. Bu soha ta‘limning yuqori darajada tashki etilishiga yordam 
beradi, u o‘z navbatida bugungi dunyo masalalari va imkoniyatlariga 
texo‘zgaruvchan muhitda javob beradi, kitob kontentidan faol kontentga o‘tishiga 
yordam beradi.
Smart education – bu Internet tarmog‘ida o‘zaro ta‘lim jarayonini amalga 
oshirish uchun umumiy standartlar kelishuvlar va texnologiyalar asosida asosida 
o‘quv ta‘lim muassalalrini va professor-o‘qituvchilar tarkibini birlashtirishdir. Bu 
erda so‘z o‘zaro kontentni yaratish va uni ishlatish haqida bormoqda.Bunga misol 
bo‘lib, ta‘lim yonalishidagi Evropa tizizmidagi proekt misol bo‘la oladi.Yagona 
umumiy dekanatga ega Evropa universiteti,u o‘z navbatida talabalarni bir 
juniversitetdan ikkinchi universitetga ikkinchi joyga kuchishini amalga 

---

124 
oshiradi.Boloniya jarayoni ekzamensiz talabalarga talabalarni qabul qilish 
huquqini beradi, yani shunday qilib, Smart education systemni Evropa uchun 
yaratiladi.yagona evropa universiteti ta‘limnng kollektiv jarayonini amalga 
oshiradi, bu jarayon o‘quv materiallarning yagona umumiy repozitariydan 
boshqariladi.
Smart education, yoki aqilli o‘qitish – bu interaktiv ta‘lim muhitida butun 
dunyo buyicha egiluvchan o‘qitish va u o‘z navbatida ochiqdir. Smart educationga 
kalit – bilimlaning keng ruhsat etilishi..
Aqlli ta‘limning maqsadi an‘anaviy ta‘limni electron ta‘limga o‘tkazib, ta‘li 
jarayonini samaradorligini oshirishdir. Bunday yondashuv o‘qituvchi bilimlarni 
nusha qilishga va ularga har bir ohlovchiga dustup qilishga yordam berishi 
mumkin.Bundan tashqari, bu ta‘lim prinsiplarini kengaytirishsga yordam beradi, 
nafaqat o‘quvchilarning soni jihatidan, balki vaqt va fazo buyicha ko‘rsatkichlar 
jihatidan ham.Ta‘lim har erda va har joyda ruhsat etilgan bo‘lib qoladi. Aqlli 
electron ta‘limga o‘tishning shartlaridan biri kitobli ta‘limdan faol ta‘limga 
o‘tishdir. Kitobli content faol kontentga almashadi. Eelktron shakldagi qiymatlarni 
eng katta samaradorlik bilan berish mumkin.Bunda bililar yagona repozitoriyda 
joylashuvi kerak, yani qidiruvning intelektual tizimini Faqat electron shakldagi 
bilimlarni yuqori samara bilan berish mumkin.Kontent faol bo‘lish uchun uni 
an‘anaviy shaklda joylashtirish etarli bo‘lmaydi, barcha bilimga bog‘liq ob‘ektlar 
metaberilganlar bilan o‘zaro-bog‘liq bo‘lish ikerak.repozitoriyda sifat doimo 
bunday e-metrics tizimlarni joriy etish evasiga nazorat qilib turilishi lozim,va 
o‘quv jarayonni boshqaruvchi izimlar bilan birlik bog‘lanishda ishlashi kerak. 
Topshiriqlar: 
1.Smart ta‘lim haqida internetdan ma‘lumot olib, bu mavzu buyicha 
daftaringizga doklad yozing. 
2.Smart kitob, electron darslik haqida internetdan ma‘lumot oling va 
konspekt qiling. 

---

125 
2. Front Page, SunRavBookOffice dasturlarini kompyuterga o‘rnatib, ularda 
electron darslik yarating. Darslikni o‘‘z ihtisosligingiz buyicha yoki ―Axborot 
texnologiyalari‖ fani uchun tayyorlang. 
3. CourseLab dasturini yuklab, unda electron resursni mustaqil o‘qituvchi 
ko‘magisiz tayyorlang. 
4. Smart texnologiyalar, Smart o‘qitish muhiti, smart texnologiyalardan 
foydalanish usullari va vositalari, Smart o‘quv muhiti uchun electron content 
yaratish haqida konspekt yozing, internetga material buyicha murojat eting. 
Mustaqil ish bajarish buyicha ko‘rsatma: 
Mustaqil ishni amalga oshirish uchun mustaqil ishlar ro‘yhatidan guruh 
gurnalidagi raqamiga mos mavzuga materiallrni talaba drslikdan, o‘qituvchining 
ma‘ruzasidan va internetdan to‘ldirib yozadi va daftarga uni bayonini yozma 
shaklda amalaga oshiradi va mavzuning mazmuni nazariy bo‘lsa, unga iSpring 
Proda taqdimot yaratib, bu taqdimotni Comtasiya Studio dasturida ovozli amalga 
oshiradi. Agarda mustaqil ish mavzusida ko‘proq amaliy qism bo‘lsa, unda 
dasturda ishagan vaqtini, talaba dasturda ishlab, tushuntirib turgan holatini 
Comtasiya Studio dasturiga yozadi.
Mustaqil ishni talaba video-dars sifatida tayyorlaydi, so‘zlagan darsini 
daftarga yozma yozib, topshiradi. Video-darsni talaba Comtasiya Studio, 
Bandicam, Snagit dasturlarida amalga oshirishi mumkin. 
Yuqoridagilardan kelib chiqqan holda Bandicam, Comtasiya studio, Snagit 
dasturlarida ishlashga oid materiallarni bu fanga oid nazariy materiallar uslubiy 
qo‘llanmasidan o‘qish va o‘rganish mumkin. 

---

126 

---

127 

---

128